استانداردهای سنگ های ساختمانی (بخش دوم)

استاندارد تولید آجرهای سنگی: BS EN 771-6;2011+A1: 2015

سیستم استاندارد اروپایی خصوصیات و الزاماتی را برای تولید آجرهای ساخته شده از سنگ‌‌های طبیعی تعیین کرده است؛ آجرهایی که عرض آن‌‌ها برابر یا بزرگتر از 80 میلی‌‌متر باشد (شکل 2). این آجرها می‌‌توانند در قسمت‌‌های باربر و غیر باربر ساختمان مورد استفاده قرار گیرند. هم‌‌چنین در کاربردهای عمرانی مانند: دیوارچینی استفاده شوند که در این صورت می‌‌توانند ویژگی‌‌های زیر را داشته باشند:

• مقاومت در برابر آتش
• عایق حرارتی
• عایق صوتی
• جذب صوت

شکل 2: مشخصات عمومی آجرهای ساخته شده از سنگ طبیعی

استاندارد تولید سنگفرش از سنگ طبیعی BS EN 1342: 2012

سیستم استاندارد اروپایی الزامات و روش‌‌های آزمایشی را برای تمام انواع سنگ‌‌های طبیعی که در تولید سنگفرش مورد استفاده قرار می‌‌گیرند، ارائه کرده است (شکل 3). سنگفرش می‌‌تواند توسط عابران یا خودروها و یا هردو مورد استفاده قرار گیرد و تحت تاثیر عوامل مخرب محیطی مانند: باران، یخ‌‌زدگی، باد و غیر باشد.

شکل 3: مشخصات عمومی سنگفرش

استاندارد تولید جدول از سنگ‌‌های طبیعی BS EN 1343: 2012

این استاندارد نیز الزامات و روش‌‌های آزمایشی را برای تولید جدول سنگی جهت استفاده همراه سنگفرش ارائه داده است که ناظر بر اندازه‌‌ و شکل‌‌های استاندارد و حد تغییرات آن‌‌ها است.

استاندارد تولید اسلب BS EN 1469: 2015

سیستم استاندارد اروپایی، این استاندارد را که شامل الزامات تولید اسلب از سنگ‌‌های طبیعی برای پوشش نمای خارجی، داخلی و سقف است، ارائه کرده است. این استاندارد سنگدانه‌‌ها، سنگ‌‌های مصنوعی و نصب را شامل نمی‌‌شود. هم‌‌چنین استاندارد مذکور سنگ اسلیت مورد نیاز برای نمای خارجی سقف را در بر نمی‌‌گیرد. در نهایت، تاثیر سیمان و سایر چسبنده‌‌های مشابه نیز در نظر گرفته نشده است. ضخامت اسلب‌‌ها باید مطابق با استاندارد EN 13373 اندازه‌‌گیری شود. حد تغییرات ضخامت بر اساس میزان صخامت ظاهری اسلب در جدول 2 ارائه شده است.

ضخامت دقیق‌‌تر ممکن است توسط تولید کننده ارائه شود.

برای روش‌‌های فرآوری مانند: قیچی/مالون (Cleft/ Riven) جدول فوق برای محدوده‌‌های ضخامت کاربرد نداشته و تغییرات ضخامت آن‌‌ها توسط تولید کننده ارائه می‌‌شود.

صاف بودگی (Flatness)

هنگام اندازه‌‌گیری میزان ضخامت برای تولید اسلب طبق استاندارد EN 13373، میزان تغییرات آن نسبت به طول اسلب نباید بیشتر از 0.2 درصد بوده و نباید به 3 میلی‌‌متر برسد. برای فرآوری‌‌های روش قیچی (Cleft) تغییرات توسط تولید کننده ارائه می‌‌شود.

طول، عرض و چهارگوش بودن یا به اصطلاح گونیا بودن

تغییرات مربوط به طول، عرض و چهارگوش بودن نباید از حدود ارائه شده در جدول 3 بیشتر باشد:

. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی در سنگ فرآوری شده، موارد زیر را باید در نظر گرفت:

• نام‌‌گذاری: نام‌‌گذاری طبق استاندارد EN 12440 که شامل نام سنتی، گروه سنگ‌‌شناسی، رنگ شاخص و اصالت مکانی است، انجام می‌‌شود. گروه سنگ شناسی طبق استاندارد EN 12407 مشخص می‌‌شود و اصالت مکانی با دستگاه GPS تعیین می‌‌گردد.
• نمود ظاهری: رنگ، رگه، ساختار و غیره در سنگ باید به طور بصری مشخص شوند؛ مخصوصاً با توجه به نمونه‌‌های مرجع (Reference Samples) که از سنگ طبیعی اخذ می‌‌شوند و می‌‌توانند توصیفات عمومی از وضعیت ظاهری را ارائه کنند.

نمونه‌‌های مرجع باید تعداد و اندازه‌‌ی مناسب داشته باشند تا بتوانند وضعیت عمومی فرآوری سنگ را نشان دهند. اندازه‌‌ی این نمونه‌‌ها بین 0.01 تا 0.02 مترمربع (یا بیشتر) بوده و باید بتواند وضعیت ظاهری سنگ از جمله دامنه‌‌ی رنگ‌‌ها، الگوی رگه‌‌ها، ساختار فیزیکی و فرآوری سطحی را نشان دهد. باید توجه داشت که خصوصیات نمونه‌‌های مرجع دقیقاً نشان دهنده‌‌ی ویژگی‌‌های نمونه‌‌های اصلی نیست و در سنگ‌‌های طبیعی همواره تغییرات رخ می‌‌دهد.

تمام خصوصیاتی که توسط نمونه‌‌های مرجع نشان داده می‌‌شوند، باید به عنوان شاخصه‌‌ی سنگ و نه کاستی آن در نظر گرفته شوند بنابراین، آن‌‌ها نباید دلیلی برای رد کردن سنگ‌‌ها باشند مگر آنکه تمرکز این موارد در نمونه‌‌های مرجع بسیار زیاد شده و شاخصه‌‌ی اصلی سنگ گم شود.

هرگونه مقایسه بین نمونه‌‌ی تولید شده و نمونه‌‌ی مرجع باید از طریق کنار هم‌‌ چیدن نمونه‌‌ها و مشاهده‌‌ی آن‌‌ها از فاصله‌‌ی تقریباً 2 متری زیر تابش نور عادی آفتاب انجام شود و هرگونه مغایرت دیداری در خصوص سنگ‌‌های باید ثبت شود (شکل 5).

• مقاومت خمشی: مقاومت خمشی باید مطابق با استاندارد EN 12372 تعیین شود. اگر نوع فرآوری سطحی ویژگی‌‌های محصول نهایی را تحت تاثیر قرار دهد، آزمایش مقاومت خمشی باید روی نمونه‌‌های فرآوری شده انجام شود.
• مقاومت در ثابت نگه‌‌داشتن و نصب
• جذب آب در فشار اتمسفر: طبق استانداردEN 13755
• واکنش به آتش
• جذب آب توسط فرآیند مویینگی
• دانسیته ظاهری و تخلخل موثر
• دوام: دوام طی چرخه‌‌های ذوب- انجماد، سایش، چرخه‌‌های حرارت و رطوبت
• شوک حرارتی
• نفوذپذیری بخار آب: طبق استاندارد EN ISO 12572 یاEN ISO 10456
• عایق صوت بودن: طبق استاندارد EN 1936
• هدایت حرارتی: طبق استاندارد EN 1745
• تشعشعات رادیواکتیو: شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه محصولات فرآوری شده هیچ گونه تمرکز خطرناکی از مواد رادیواکتیو را ندارند.