2- آسیب شناسی نمای سنگ طبیعی
امروزه سنگ طبیعی به طور معمول برای پوشش دیوارها و کف‌سازی بیشتر از عناصر سازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برای حصول نتیجه بهتر در این زمینه، استفاده از این مصالح طبیعی در صنعت ساختمان بایستی بر اساس معیارهای علمی، فیزیکی و اقتصادی صورت پذیرد (Winkler, 1994; Lewis, 1995; Chacon, 1999; Siegesmund, Siegfried et al., 2002) که این امر با ارائه یک طراحی صحیح بر اساس مشخصات و کیفیت مصالح (شامل جنس، رنگ، ابعاد و نوع فرآوری سطح سنگ)، موقعیت نما (جهت جغرافیایی نما، محل و ارتفاع نصب سنگ بر روی نما) و شرایط محیطی (محل قرارگیری ساختمان) که مصالح سنگی در طول عمر مفید خود با آن در تماس است، آغاز می‌شود (Casal Moura et al., 2000; Pinto et al., 2006).
در ادامه با دقت در مراحل اجرا و همچنین طرح‌ریزی مناسب برای نگهداری و تعمیرات منظم در دوره بهره‌برداری، می‌توان عملکرد مناسب برای این نوع از پوشش نما را تضمین نمود.
در واقع قبل از پرداختن به عملیات تعمیر و نگهداری، باید مشخصات و ویژگی‌های فنی مصالح مصرفی در نما که توسط طراحان انتخاب و در طرح ارائه می‌شوند را با توجه به تأثیر آن‌ها بر عمر مفید بررسی نمود تا از بکارگیری مصالح نامناسب که باعث فعال شدن مکانیسم‌های آسیب در پوشش سنگی نما می‌شوند، جلوگیری کرد (Urosevic et al., 2010; Neto & de Brito, 2011).
2-1- آسیب‌های نمای سنگ طبیعی
در مرحله طراحی و در انتخاب نوع سنگ، نحوه پرداخت نهایی و روش کاربرد آن در نما بایستی ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی مناسب، فن‌آوری‌های موجود در دسترس، شرایط محیطی اطراف و کارکرد مورد انتظار از آن را مدنظر قرار داد. (Casal Moura et al., 2000; Pinto et al., 2006)
در واقع قبل از انجام اقدامات حفاظت و نگهداری، بایستی مصالح مورد استفاده در نما از تمامی جهات مورد شناسایی قرار گیرد چراکه استفاده از مصالح نامناسب می‌تواند مکانیسم‌های زوال سنگ را فعال نماید (Cheung et al., 1990).
هر یک از این مکانیسم‌ها می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند، مثلاً رطوبت ممکن است از منابع داخلی یا خارجی سرچشمه بگیرد.
تابیدگی ساختمان ممکن است بر اثر انقباض، خزش، نشست یا خمیدگی ایجاد شود. اثر پرتو فرابنفش منشأ خورشیدی دارد، در حالی که تأثیر مواد شیمیایی ممکن است از اسید متصاعد شده از دودکش کارخانه‌ها به وجود آید یا منبع آن‌ها نمکی باشد که برای یخ‌گشایی سطح خیابان‌ها به کار می‌رود.
هریک از این علل، به نوبه خود ممکن است نتیجه مکانیسم‌های ثانوی مختلفی باشد. مثلاً نفوذ رطوبت از داخل ممکن است از نشت هوا، نفوذ بخار (میعان) یا نشت لوله‌ها ناشی شود و نفوذ رطوبت از منابع خارجی ممکن است از باران، ذوب برف یا میعان ناشی شود.
انقباض اجزای ساختمان نیز ممکن است ناشی از سرمایش، خشک شدن یا هوازدگی باشد. این مکانیسم‌ها سرانجام اثر خود را به صورت آسیب‌دیدگی زودهنگام سطح خارجی، سطح داخلی یا اجزای داخلی مجموعه پوشش ساختمان آشکار می‌کنند که این امر باعث اختلال در عملکرد نما شده و حتی می‌تواند امنیت مردم را به خطر اندازد.
با مرور منابع در زمینه نماهای سنگ طبیعی و آسیب‌شناسی آن‌ها، تحقیقات انجام شده را می‌توان به این صورت دسته‌بندی کرد:
1) پژوهش‌هایی که مشخصات یک نوع سنگ را مورد بررسی قرار داده‌اند مانند (Sahlin et al., 2000; Siegesmund, S. et al., 2000; Cardani & Meda, 2004; Marini & Bellopede, 2007, 2009)؛
2) تحقیقاتی که یک نوع آسیب و مکانیسم‌های آن را بررسی کرده‌اند مانند (Simmons & Richter, 1993; Brimblecombe & Grossi, 2005; Gaylarde & Gaylarde, 2005; Chau & Shao, 2006; Amaral et al., 2008)؛
3) مواردی که به عملکرد سنگ با نوع فرآوری مشخص در روند پیرشدن پرداخته‌اند مانند (Benavente et al., 2004; Urosevic et al., 2010, 2013)؛
4) منابعی که روش‌های تشخیص آسیب را ارائه می‌دهند مانند (Weiss et al., 2002; Mauko et al., 2009; Fais & Casula, 2010)؛ و 5) مواردی که روش‌های تعمیر یک آسیب خاص را بیان می‌کنند مانند (Young et al., 2003; Pires et al., 2010).
نتو و دی بریتو (2011) با بررسی تحقیقات قبلی، آسیب‌های نمای سنگ طبیعی را بر اساس محل وقوع آسیب در قطعات سنگی نما و یا در سیستم اتصال سنگ به سطح زیرکار، در 7 گروه و 18 زیرگروه تقسیم بندی می‌کند که در جدول (1) نشان داده شده است (Neto & de Brito, 2011).
