خاصیت درمانی سنگ های طبیعی/ باغهایی که نقش بیمارستانهای درمانی را دارند.
چه چیزی یک باغ درمانی را یک ” باغ درمانی“ میکند؟
ویریجینیا برت (Virginia Burt) FCSLA، FASLA، مدیر شرکت طراحی ویریجینیا برت، اغلب این سوال را مطرح میکند و پاسخش به این سوال معمولا یک چیز است: ” هر باغی این خاصیت را دارد و تحقیقات نیز این حقیقت را ثابت کردهاند.”
ویریجینیا طراحی است که برای مراکز درمانی، منازل مسکونی و پروژههای خاص چشماندازهای خاصی را طراحی مینماید. او میگوید این برداشت شخصی من است که تجربه میتواند بهعنوان ابزار ویژهای در طراحی باغها برای ترتیب دادن مراقبتهای ویژهی درمانی بهکار رود.
تحقیقاتی که نشان دهندهی قدرت شگرف تأثیر وقت گذراندن در طبیعت بر سلامتی باشد به اندازهی کافی انجام شده است. این تحقیقات تأثیرات عمیق طبیعت و فضای بیرون را بر خلق و خو و تمرکز بهتر به خوبی نشان میدهند.
آنچه جدید است این که شواهد علمی بسیاری در مورد باغهای درمانی وجود دارد که نشان میدهد این باغها به درمان بیماری سرطان، بیماری آلزایمر و بیماریهای صعب العلاج کمک میکنند.
عجیب نیست که بسیاری از بیمارستانها و مراکز درمانی، باغهای درمانی را به فضاهای خود اضافه مینمایند. انجمن معماران چشمانداز آمریکا (American Society of Landscape Architects)، حتی یک شبکهی کاملا حرفهای از مشاوران متخصص در زمینه طراحی باغهای درمانی را در اختیار شما قرار میدهد.
گرچه “برت” معتقد است که هر باغی میتواند یک باغ درمانی باشد، اما به این نکته نیز اشاره میکند که وقتی باغهایی را با اهداف خاص برای جمعیت ویژهای، مانند افراد مبتلا به سرطان، اوتیسم یا بخش خاصی از سالمندان در نظر میگیرند، طراحانی که در زمینه طراحی این باغهای درمانی تخصص دارند باید نیازهای بیماران (و کارکنان) را به عنوان بخشی از فرایند طراحی در نظر داشته باشند.
او میگوید شما انتخاب کردهاید به مردمی که مسیر درمان را طی میکنند کمک نمایید.
قدرت سنگهای طبیعی و هدف استفاده از آنها در باغ های درمانی.
طراحی یک باغ درمانی به علت هدفی که دنبال میکند بسیار مهم است و سنگهای طبیعی بهعنوان استخوان و اسکلت باغ، برای رسیدن به این هدف، مورد استفاده قرار میگیرند.
“برت” میگوید مردم سنگ را دوست دارند. توجه به اندازه، نوع، رنگ و بافت سنگها به نوع پروژه و هدفی که دنبال میشود بستگی دارد.
او به این نکته اشاره میکند که شما اگر به دنبال آرامش و مراقبه هستید چیزی را که از نگاه کردن به آن لذت میبرید انتخاب نمایید.
هدف، نقش مهمی در پروژههای “الکساندرا موروسکو” بازی مینماید. این هنرمند و بنیانگذار Morosco Fine Arts در واشنگتون در اصل مجسمه سازی است که مجسمههایی از جنس سنگ و برنز میسازد و معتقد است سنگها، داستانها و حرفهای زیادی برای گفتن دارند و این داستانها را برای مشتریان خود ترجمه و تفسیر مینماید در واقع او خود را کانالی میداند که از طریق او ارتباط بین مشتریان و سنگها امکان پذیر میشود.
او در این مورد توضیح میدهد که من عمیقاً به یک داستان، رویا، آرزو یا یک علاقه گوش فرا میدهم و سعی میکنم که به آن با استفاده از سنگ و یا وسایل دیگری مثل چوب و برنز جان ببخشم. “مورسکو” معتقد است که هیچ جا به اندازهی مکانی که رشد و زندگی در آن جاری باشد (چه رشد گیاهان وچه رشد درونی و روحی) نمیتواند به درمان کمک کند. باغداران در هر کجای دنیا میدانند که وقتی باغ سالمی داشته باشند بهترین حس را خواهند داشت.
هنگامی که باغی با هدف ایجاد مکان درمانی ساخته شود، اثرات بهبود بسیار بیشتر میشود. باغهای درمانی تنها به مکانهایی مثل بیمارستانها و یا مراکز درمانی محدود نمیشود. “مورسکو” در حال حاضر بر روی ساخت یک مجسمه برای یک باغ خصوصی کار میکند که هدف اصلی آن کاربردهای درمانی است.
او میگوید در فرآیند انجام کار به خودی خود اثرات درمانی دارد و مشتری کنونی من برای این کار بسیار هیجان زده است. در واقع این کار به او چیزی برای جستجو، اراده و تمایلی برای یافتن آن را اعطا میکند.
این موضوع برای او بسیار اهمیت پیدا کرده است تاجایی که حتی یک تراشهی کوچک از سنگ مجسمه را با خود به اتاق عمل (برای درمان سرطان) برد، زیرا باور داشت که این سنگ قدرتهای فوق العادهای دارد و در طول جراحی به او قدرت کافی برای تحمل و گذراندن آن را میدهد.
از نظر من این شواهد نشان میدهد که سنگها دارای قدرت شگفت انگیزی هستند که توصیف آن کار راحتی نیست و تنها کسانی که به آن باور دارند این حس را درک میکنند.
ما در بسیاری از فرهنگها و آئینها مشاهد میکنیم که توجه به سنگها بسیار زیاد بوده است و به نوعی دوست داشتهاند که سنگهای مختلف از مهرههای تسبیح گرفته تا “واری استون” (worry stone) را در دست بگیرند و به نظر میرسد که قدرت سنگها پیشینهای باستانی دارد.
“برت” داستانهای بیشماری در مورد اینکه باغهای درمانی نقش قدرتمندی در روند بهبودی داشتهاند به خاطر دارد و در برخی از موارد حتی این بهبودیها تنها در باغهای درمانی اتفاق نیفتادهاند.
زمانی که “برت” در حال ساختن یک نیمکت سنگی برای یک باغ درمانی بود، مردی که برای این تخته سنگ پایههای فلزی میساخت با دخترش که در آن زمان پنج ساله بود او را در فروشگاه ملاقات کردند تا در بارهی پروژه صحبت نمایند.
دخترش بنا به دلالیل نامعلومی دو ماه بود که صحبت نمیکرد و قدرت تکلم خود را از دست داده بود. آن مرد دختر خود را روی نیمکتی نشاند که “برت” آن را بصورتی که انگار کسی را در آغوش میگیرد طراحی نموده بود. “برت” به یاد میآورد که دختر فوراً بینهایت خوشحال شد و لبخند زیبایی برلبانش نقش بست.
وقتی ملاقات به اتمام رسید و زمان رفتن شده بود، پدر به سمت دخترش رفت و گفت دیگر باید برویم و به محض اینکه به نزدیکیهای او رسید دختر ناگهان گفت من میخواهم اینجا بمانم، و “برت” میگوید این اولین باری بود که دختر کوچولو در این دو ماه لب به سخن گشوده بود.
یکی از دلایلی که طراحان و معماران سنگها را قدرتمند میدانند این است که به باغها انرژی میدهند. “مورسکو” میگوید گاهی باغهایی را میبینیم که رنگارنگ و پر انرژی هستند اما برای متعادل کردن انرژیمان نیازمندیم که انرژی زمین را نیز به آن اضافه نماییم. او معتقد است که حتی سنگهای متداولی مثل گرانیت (granite) و فیلد استون (fieldstone) که بخشی از فضای باغ را به خود اختصاص دادهاند، به نظر میآید دانش باستانی بیکرانی را مانند یک پیر خردمند در خود نگه داشتهاند.
مردم به همین دلیل است که در باغها مجذوب سنگها میشوند، بنابراین مجسمهی سنگی، سنگهای ایستاده یا نیمکتهای سنگی سرشار از انرژی زمین هستند و درواقع انسانها به این انرژی نیاز دارند و این نیاز به ویژه زمانی که تحت درمان هستند و بدن آنها درگیر چالش بیماری است، خستگی وجودشان را فرا گرفته و زیاد به بیماریشان فکر میکنند، خود را بیشتر نشان میدهد.
انواع دیگر فضاهای درمانی
درحالیکه وقتی به باغهای درمانی در فضاهای غیر مسکونی فکر میکنیم، اولین مکانهایی که به ذهنمان میرسند بیمارستانها و مراکز درمانی هستند، اما باید به این نکته اشاره کرد که مکانهای دیگری نیز وجود دارند که میتوان سنگهای طبیعی را در آنجا قرار دارد و دراین فضاها درمان نیز اتفاق بیفتد.
“مورسکو” میگوید قرنهاست شاهد این هستیم که در گورستانها حال بهتری پیدا میکنیم.
من گمان نمیکنم که این حس به دلیل نوشتههای روی سنگها باشد بلکه معتقدم سنگ غم و اندوه را جذب میکند. من این موضوع را وقتی فهمیدم که بنای یادبودی برای ماهیگیرانی که در دریای ایرلند، جزیرهی آران (Aran) از دست رفته بودند ساخته شد.
این بنا یک باغ درمانی نبود و تنها یک سنگ شفابخش بود. در پس زمینهی این بنا دریا و افق دیده میشود و مکانی برای نشستن، دعاخواندن و یا عزاداری کردن و درنهایت بهتر شدن حال روحی افرادی که میآیند وجود دارد. مردم میتوانند محل نشستن خود را با دیگران به اشتراک بگذارند که با اینکار شرایط گفتگو با دیگران فراهم میشود.
یا اینکه به تنهایی در آنجا بنشینند و تنها با سنگ حال و هوای خود را به اشتراک بگذارند. مردم زیادی شاهد خاصیت درمانی و بهبود بخشی سنگ بودهاند و بسیاری نیز آن را تجربه کردهاند.
باغهای درمانی نه تنها به انسانهایی که در آن هستند انرژیهای درمانی منتقل میکنند بلکه بر محیط زیست و محیط اطراف نیز تأثیر میگذارند.
گاهی سنگ و یا آب میتوانند آنقدر قدرتمند باشند که عناصر دیگر مانند مناظر نازیبا و یا آلودگیهای صوتی که از قطارها و آزادراهها بهوجود میآیند را متعادل سازند.
در واقع میتوان آن را با فنگ شویی ادغام نمود. واقعیت این است که از سنگ علاوه بر استفاده در باغ درمانی به منظور درمان افراد میتوان به عنوان یک راهحل قابل دسترس برای کمک به بهتر شدن محیط و فضا نیز استفاده نمود.