سنگ مرمریت یک سنگ کلاسیک

سنگ کلاسیک مرمریت

از هاله درخشان تاج محل تا کف خانه و حمام شما، سنگ مرمریت یک سنگ کلاسیک است و از تحسین برانگیزترین و مفیدترین مواد طبیعی جهان است. مرمرییت تندیس دیوید میکل آنژ، بنای یادبود واشنگتن و یا دومو فلورانس (Duomo of Florence) است. همچنین جزء مواد اولیه موجود در آنتی اسید تامس (Tums) است.

وقتی به نظراتی که در مورد طراحی آشپزخانه هست مراجعه کنید، با شکاف بزرگی در مورد فواید مرمریت مواجه خواهید شد. برای برخی افراد، آشپزخانه‌ای بدون سنگ مرمریت مطلوب نیست و برخی دیگر با اشاره به عیوب و شکنندگی مرمریت استفاده از آن را نمی‌پسندند.

اما بسیاری در این بین گرفتار شده‌اند: عاشق جذابیت غیر قابل انکار مرمریت هستند، اما اگر گزینه مناسب با شرایطشان پیدا شود مردد خواهند شد. در تلاش برای ایجاد مواد “بی‌نقص”، لژیون‌های تولید محصولات مصنوعی ادعا می‎‌کنند که این محصولات “دقیقاً مانند مرمریت هستند” اما هوادارن مرمریت، تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند. تعداد کمی از سنگ‌ها می‌توانند درخشش پرشور، رنگ‌های آرام موج‌گونه، جاودانگی و اصالت مرمریت را داشته باشد. دلیل خوبی وجود دارد که این سنگ بیش از 5000 سال است که استفاده می‌شود.

تغییر شکل در بستر دریا

سنگ مرمر یک سنگ متامرفیک (metamorphic) است. زمانی سنگی متفاوت بود، اما با تغییر شرایط محیطی دچار دگرگونی شد. قبل از اینکه مرمریت، مرمریت شود، لایم استونی (limestone) بود که در سواحل و یا کف دریاهای گرمسیری شکل می‌گیرد. لایم‌استون انباشتگی پوسته‌ها، قطعات صدف‌ها، پوسته‌های ریز میکروسکوپی، و پوسته‌های حل شده است. بسته به شرایط موجود در یک ساحل یا دریای خاص، رسوبات پوسته‌ای لایم‌استون ممکن است در قسمت‌هایی از لایه‌های رس یا بخش‌های ماسه‌ای لنز مانندی نیز تشکیل شده باشد. اما به طور کلی، لایم‌استون مجموعه‌ای از بقایای پوسته‌هایی است، که از ماده معدنی کلسیت ساخته شده‌اند.

سواحل گرمسیری که بستر ایجاد لایم‌استون می‌شوند، همیشه آرام نیستند. اقیانوس‌ها در اصل نوارهای نقاله زمین شناسی هستند. کف اقیانوس به آرامی دور از مرکز گسترش می‌یابد و در لبه‌های زیر قاره‌ها می‌لغزد و به تدریج نقشه جهان را مرتب می‌کند.

هنگامی که بستر لایم‌استون در دریا به داخل پوسته زمین کشیده می‌شود، گرمای اضافی دانه‌های کلسیت را تغییر داده و آن‌ها را محکم در هم می‌آمیزد.

در فرآیندی دینامیکی، لایه‌های سنگ هنگامی که دفن ‌می‌شوند، در هم می‌پیچند و کشیده می‌شوند که موجب خم‌شدگی، چین‌خوردگی و چرخیدن لایه‌های مسطح اصلی به دور خود می‌شود. سنگ در این حالت گرم ذوب نمی‌شود، اما بسیار گرم و انعطاف پذیر خواهد بود، دقیقاً مانند یک شکلات که در جیب شما مانده است.

این فرآیند گرمایش و تاب دادن مسبب زیبایی علائم و نشانه‌های روی مرمریت یعنی نوارهای رنگی آن است که به زیبایی در آن جریان دارند. این طرح‌های پیچ‌دار خاکستری در مرمریت، حقیقتا لایه‌های رس هستند که تا می‌خورند، کمی رنگ پس می‌دهد و دوباره تا می‌خورند مانند نوارهای شکلاتی که در سراسر یک بستنی با طرح موج‌دار ریخته می‌شود.

الگوها و طرح‌های رنگی مرمریت به آن ماهیت و امکان تطبیق پذیری می‌بخشد

بخشی از آنچه باعث جذابیت سنگ طبیعی می‌شود طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها و تغییرات در سنگ‌های جامد است. از یک طرف، این الگوها قلب ما را اسیر می‌کنند و بسیار زیباست. از سوی دیگر، هر یک از این تغییرات، ریشه در نوعی فرآیند زمین شناسی دارد.

بیشتر مرمریت، سفید است. مرمریت کلاسیک سفید، کلسیت خالص است، بدون وجود مواد معدنی برای رنگ دادن به آن. مرمریت‌های یول و تاسوس (Yule and Thassos) نمونه‌های مشهور مرمریت‌های بکر سفید هستند. مرمریت می‌تواند طیف زیبایی از رنگ و بافت‌ها را به خود اختصاص دهد.

مرمریت صورتی همانند مرمریت طلایی توسط اکسید آهن رنگ می‌گیرد. مرمریت سبز و مرمریت قرمز تیره طرح‌های مار مانند غنی از منیزیم دارد. لایم استون‌های فسیلی به مرمریت سرشار از گرافیت تبدیل می‌شود، همانطور که کربن موجود در ماهی، خزه یا جلبک دریایی هنگام گرم شدن سنگ دوباره به کربن موجود در گرافیت تبدیل می‌شود. مرمریت گرافیتی خاکستری استیل ‌مانند است و درخشش فلزگونه دارد.

هنگام شکستن سنگ در زیر زمین، یک برش مرمریت ایجاد می‌شود که اگر سنگ در منطقه گسل واقع شده باشد چنین اتفاقی رخ می‌دهد. آب‌های زیرزمینی مملو از مواد معدنی به کمک آمده، حفره‌ها را پر می‌کنند و قطعات را دوباره به یک توده متصل و جامد مبدل می‌سازند، در حالی که همزمان در حال تولید نقش‌های دیدنی هستند. اربسکاتو (Arabescato) نمونه زیبایی از یک برش مرمریت است.

درک ویژگی‌های مرمریت بسیار مهم است

مواد معدنی تشکیل دهنده مرمریت همان ماده ایست که لایم‌استون را تشکیل می‌دهد و هر دوی این سنگ‌ها از کلسیت ساخته شده‌اند، که همچنین با نام کربنات کلسیم یا   نیز شناخته می‌شود. کلسیت یکی از رایج‌ترین مواد معدنی در سطح زمین است. علاوه بر لایم‌استون و مرمریت، عنصر اصلی تراورتن (travertine) و مرمر (onyx) نیز هست.

کلسیت دارای ویژگی‌هایی است که باید قبل از اینکه عاشق یک اسلب خیره کننده مرمریت شوید در موردش بدانید. کلسیت دارای مقیاس سختی ماوز 3 است. یعنی توسط تیغه‌ چاقو ظروف سرامیکی و یا یک تابه چدنی که به طور اتفاقی روی جزیره آشپزخانه سر می‌خورد خراشیده می‌شود.

کلسیت همچنین از نظر شیمیایی با مواد رایج اسیدی، مانند: اسیدهای موجود در لیموناد، شراب و کوکا واکنش نشان می‌دهد.

هنگامی که مایعات اسیدی بر روی یک اسلب مرمریت می‌ریزد، مقدار کمی از سنگ حل می‌شود یا “خورده می‌شود”.

اگرچه این مورد بر پایداری سنگ تأثیر نمی‌گذارد، اما بر روی رنگ و/یا درخشندگی سنگ تغییر جزئی ایجاد می‌کند. روی سنگ صیقل یافته، خوردگی شبیه به یک منطقه کدر دیده می‌شود.

می‌توان این خوردگی‌ها را جلا داد و یا آنها را به حال خود رها کرد و به عنوان بخشی از زنگار طبیعی در نظر گرفت که مرمریت به مرور زمان دچار آن خواهد شد.

مرمریت پایه قرص ضد اسید است زیرا کلسیت اسید را خنثی می‌کند، که باعث می‌شود معده شما بهتر شود. همچنین این امر توضیح می‌دهد که چرا اسید روی مرمریت اثر می‌گذارد.

مرمریت با اسید واکنش می‌دهد و اسید را خنثی می‌کند، اما در این حین به پیشخوان شما آسیب می‌رساند. جالب آنکه، وقتی نوجوان شما آب میوه را روی پیشخوان نو شما می‌چکاند، متوجه می‌شوید که دنبال آنتی اسید هستید، که باعث ایجاد واکنش شیمیایی یکسانی روی پیشخوان و هم در دستگاه گوارش شما می‌شود.

آخرین خبر بد در مورد مرمریت این است که اگر جسمی سخت و سنگین بروی آن بیفتد ممکن است دچار “ترک‌های ستاره‌ای” یا “علامت‌‌هایی از فرو رفتگی” ایجاد کند.

ترک‌های ستاره‌ای به صورتی مناطق کوچکی با رنگ روشن، که در آن ضربه رخ داده است به نظر می‌رسد. این اتفاق معمولاً یک مشکل از منظر زیبایی شناسی است، نه ساختاری، اما اگر ضربه‌ای در لبه‌ی سنگ رخ دهد، ممکن است سنگ، تراشیده یا پوسته پوسته شود.

یک تصور غلط رایج این است که مرمریت به راحتی لکه‌دار می‌شوند. اگرچه این رخداد بسیار نادر است.

دگردیسیی که سنگ را تولید می‌کند، مواد معدنی را نیز محکم به هم می‌پیونداند. تخلخل مرمریت مشابه گرانیت است. با این وجود، تخلخل همه سنگ‌ها متفاوت است، بنابراین مشخصات سنگ را بررسی کنید و آزمایش‌های خود را با یک نمونه از سنگ انجام دهید.

معمولاً مرمریت‌ها نفوذ ناپذیر می‌شوند تا احتمال لک شدگی آن‌ها کاهش یابد. متاسفانه باید بگویم که این نفوذ ناپذیر شدن باعث نمی‌شود که سنگ کمتر دچار خوردگی شود.

اکنون درمی‌یابید که چرا برخی از مردم مرمریت را دوست دارند در حالی که دیگران فکر می‌کنند عاشقان مرمریت دیوانه هستند.

برای برخی، خط و خش‌های روی سطح مرمریت  به آن شخصیت می‌بخشد و گذر زمان را در یک خانواده شلوغ نشان می‌دهد. برای دیگران ایجاد هر نقص، یک ضرر است. شما چطور فکر می‌کنید؟ این سوال مهم است و باید قبل از رفتن به انبار اسلب‌ها، پاسخ آن را در نظر بگیرید. [شخصیت سنگی خود را بررسی کنید تا ببینید چه سنگی با طبیعت شما سازگار است.]

سنگ مرمر با منیزیم = دولومیت (Dolomite)

مرمریت دولومیتی از خویشاوندان نزدیک مرمریت معمولی است. مرمریت استاندارد از کلسیت  ساخته شده است و مرمریت دولومیتی دارای کمی منیزیم در ترکیب خود است. تفاوت زیادی بین این دو نوع وجود ندارد، به جز اینکه مرمریت دولومیتی کمی آرام‌تر دچار خوردگی می‌شود. یعنی شما لحظاتی فرصت دارید تا ماده ریخته شده را پاک کنید تا واکنش شیمیایی رخ ندهد.

مرمریت با کوارتز = یک ابهام

در حالی که مرمریت در درجه اول از کلسیت ساخته شده است، این امکان وجود دارد که لایم‌استون اولیه گاهی اوقات دارای لایه‌های ماسه یا سنگ چخماق باشد (سنگ چخماق یک سنگ دریایی است که از سیلیس خالص ساخته شده است).

این مواد با دگردیسی مرمریت به نواحی از کوارتز تبدیل می‌شوند. نتیجه نهایی سنگی است که بیشتر آن کلسیت و مقداری کوارتز است. این ترکیب مواد باعث ایجاد سردرگمی در سراسر صنعت شده است، زیرا کلسیت و کوارتز دارای خواص کاملاً متفاوتی‌اند اما شبیه به هم دیده می‌شوند.

متاسفانه، مرمریتی که حاوی مقدار کمی کوارتز است، گاهی اوقات با نام “کوارتزیت نرم” برچسب‌گذاری می‌شود، که هم پارادوکس است و هم نامی نادرست.

چیزی به نام کوارتزیت نرم وجود ندارد، و فروشندگان، طراحان و مشتریان باید از این اصطلاح اجتناب کنند. مرمریتی که حاوی سطوح کوچکی از کوارتز است هنوز مرمریت است و باید آن را مرمریت نامید.

سوپر وایت (Super White) یکی از نمونه‌های مشهور سنگی است که دارای چنین برچسب اشتباهی است. سوپر وایت یک مرمریت دولومیتی با اندکی قطعات کوارتز است. سوپر وایت نه کوارتزیت است و نه “کوارتزیت نرم”. مرمریت است، و در عین حال زیباست.

لایم‌استون گاهی اوقات به عنوان مرمریت دسته‌بندی می‌شود

اصطلاح “مرمریت” بسیار بیشتر از معنای واقعی‌اش به طور گسترده‌ای به کار می‌رود. بسیاری از متخصصان مرمت سنگ، سنگ مرمریت، لایم‌استون و تراورتن به عنوان یک خانواده از سنگ‌ ها طبقه بندی می‌کنند، زیرا به تکنیک‌های نگهداری و پالایش مشابهی نیاز دارند. لایم‌استونی که به روش پولیش فرآوری شده گاهی اوقات مرمریت نامیده می‌شود.

اگرچه تفاوت زیادی بین این دو وجود ندارد، مرمریت بسیار متراکم‌‌تر است و بنابراین در برابر لک شدن مقاوم است. اگراسلب دارای فسیل، تکه‌های پوسته یا حفره‌های باز داخل سنگ باشد، لایم‌استون است.

بسیاری از سنگ‌هایی که به عنوان مرمریت سیاه طبقه بندی می‌شوند در واقع لایم‌استون سیاه هستند. این امر به ویژه در مورد سنگ‌های تیره با رگه‌های سفید پر رنگ مانند: چاینا بلک (China Black)، دینیستی براون (Dynasty Brown) یا نیرو پرترو (Nero Portoro) صادق است. از آنجا که منشا مرمریت سنگ مایع و حرارت دیده است، نوارها و رگه‌های آن معمولاً نرم، روان و منحنی هستند نه زاویه‌دار.

راه‌های متعدد ورود مرمریت به زندگی ما

مرمریت یک انتخاب محبوب برای پیشخوان‌ها، فضای سنگ‌کاری شده دیوار، حمام، روی میز، کفپوش و روکش‌ها است. تطبیق پذیری مرمریت موجب می‌شود در خانه، در مجسمه‌ای از یونان باستان، در لابی مجلل هتل یا در جزیره آشپزخانه که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، بکار برده شود. همچنین مرمریت برای سایر اشیاء خانه مانند: تخته پنیر، وردنه، گلدان و لامپ به زندگی ما راه پیدا می‌کند.

به جز ظاهر مرمریت، موارد مصنوعی کاملاً شبیه به یک مورد طبیعی نیستند. مرمریت واقعی دارای ویژگی‌هایی است که در آزمایشگاه قابل تولید نیست.

من اخیراً از یادبود 11 سپتامبر دیدن کردم، فضایی تامل‌برانگیز از بناهای تاریخی، موزه و انعکاس‌ها. در کنار آثار برج‌های سقوط کرده، یکی از قسمت‌های سایت است که حس خوش بینی منتقل کرده و بالا رفته است. این قسمت که اکلوس (Oculus) نام دارد، قسمتی از گذرگاه و مرکز خرید است و اوج گیری دنده‌های سفید نشان از تحقیقات و بررسی‌ها دارد.

به بازدیدکنندگانی که وارد می‌شوند در مواجهه با این فضای شبیه به کلیسای جامع، پوشیده از مرمریت سفید خالص، پاداش بزرگی داده می‌شود.

ترکیب نور طبیعی، سنگ طبیعی و معماری خلاق، حال وهوای تیره را به حالتی امیدوارکننده تبدیل می‌کند. پس از پرسه زدن در اطراف این بنای وسیع، سرانجام به روی مرمریت با کیفیت و واقعی مورد علاقه خود انگشت گذاشتم.

نور به داخل سنگ سفید نفوذ می‌کند، سپس با درخشندگی آسمانی به بیرون تابیده می‌شود و اتاق را درخششی ملایم و شورانگیز می‌گیرد. آن را در برابر سنگی مشابه مرمریت بگذارید تا حال و هوای یک ساختمان را کاملاً تغییر دهد. مرمریت برای هزاره‌ها استعاره‌ای برای عبادت، بزرگداشت و زیبایی بوده است، امروزه توانایی این سنگ برای انجام همه این موارد بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است.