سنگ ها و ساختمان سازی
از سنگ های متعددی من جمله بازالت ، سنگ مرمر ، سنگ آهک ، سنگ ماسه ، کوارتزیت ، تراورتن ، سنگ لوح ، گنیس ، لاتریت و گرانیت می توان به عنوان مصالح ساختمانی استفاده کرد.
سنگ هایی که در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند، باید سخت ، با دوام و محکم باشند. همچنین این قطعات سنگی نباید بر اثر هوازدگی نرم شده باشند یا ترک ها و عیوب دیگری داشته باشند که باعث کاهش استحکام و دوام سنگ ها شود. سنگ هایی که برای مصارف ساختمانی و ساخت و ساز هستند، با استخراج معادن و از تخته سنگ های عظیم و سخت به دست می آیند.
هر یک از این سنگ ها، بر اساس خواص و خصوصیات خود، کاربردهای مختلفی در ساخت وساز دارند و هر کدام در جای خود و برای اهداف و کاربردی خاص مناسب هستند.
به عنوان مثال ، سنگ های خاصی مانند: بازالت و گرانیت دارای ویژگی های ممتازی همچون مقاومت فشاری (تاب فشردگی) زیاد و دوام بالا هستند و از این رو در کارهای ساختمانی بزرگ و مهم به کار می روند. با این حال ، سنگ هایی نظیر سنگ گنیس هستند که به دلیل داشتن برخی از خصوصیات (مانند: استحکام و مقاومت فشاری کم و وجود مواد مضر در ترکیبات آن ها) برای کارهای ساختمانی کوچک و جزئی مناسب هستند.
بنابراین ، از سنگ ها هم به عنوان مصالح ساختمانی و هم برای اهدافی مانند: زیبا سازی و تزئین استفاده می شود.
10 نوع سنگ مورد استفاده در ساختمان سازی
-
بازالت
از سنگ بازالت ، که به ترپس ( traps)نیز معروف است ، معمولاً در ساخت جاده ها ، به عنوان مصالح ریز دانه در تولید بتن ، سنگ تراشی برای ستون های پل ، دیوار رودخانه ها و سدها استفاده می شود. سنگ بازالت ساختاری با دانه های ریز تا متوسط و بافتی متراکم دارد.
استحکام و مقاومت فشاری این نوع سنگ بین 200MPa تا 350Mpa (مگا پاسکال) متغیر است و وزن آن بین 18 KN/m3 تا 29 KN/m3 (کیلونیوتن) است. سنگ بازالت، در برابر آب و هوا مقاوم ، در برابر رطوبت نفوذ ناپذیراست و شکل دادن و تراشیدن آن بسیار دشوار می باشد. رنگ سنگ بازالت از خاکستری تیره به سیاه متغیر است.
-
گرانیت
کاربرد های سنگ گرانیت در ساختمان سازی شامل موارد ذیل می باشد: اسکلت پل ، دیوارهای حائل ، سدها ، جداول ، ستون های سنگی ، به عنوان سنگدانه درشت در بتن ، بالاست برای راه آهن ، به عنوان مسیر ضد رطوبت و روکش خارجی دیوارها و بهره برداری های بزرگ دیگر.
سنگ گرانیت، دارای ساختاری کریستالی (بلورین) و دانه های ریز تا درشت می باشد.
بسیار سخت و بادوام است و مقاومت فشاری آن از 100 MPa تا 250 Mpa متغیر است. همچنین مقدار جذب این سنگ کم و دارای حداقل قدرت تخلخل است.
این سنگ مقاومت خوب در برابر سرما و هوازدگی دارد، اما در برابر آتش از مقاومت ضعیفی برخوردار است. این سنگ به خوبی صیقل می خورد و رنگ آن از خاکستری روشن تا صورتی متفاوت است. از گرانیت صیقلی و جلا داده شده ، می توان به عنوان رویه ی میز ، روکش ستون ها و دیوارها استفاده کرد.
-
سنگ ماسه
از ترکیب ماسه سنگ با سیمان سیلیس در ساخت سازه های سنگین استفاده می کنند. همچنین در کارهای بنایی و سنگ تراشی ، سدها ، اسکله های پل و دیوارهای رودخانه به کار می روند. این سنگ از کوارتز و فلدسپات تشکیل شده است و در رنگ های مختلفی مانند: سفید ، خاکستری ، قرمز ، نخودی ، قهوه ای ، زرد و خاکستری تیره یافت می شود. مقاومت فشاری آن بین 20 MPa تا 170 MPa و چگالی نسبی آن نیز از 1.85 تا 2.7 متغیر است. باید بدانیم که اگر سنگ ماسه دچار هوازدگی شده باشد، دیگر برای ساختمان سازی مناسب نیست.
-
سنگ لوح
سنگ لوح ها از خصوصیات ساختمانی متنوعی برخوردارند که به ضخامت ورقه ها و رنگ سنگ بستگی دارد. از آن به عنوان کاشی سقف ، اسلب ها و سنگ فرش جاده ها استفاده می شود. این سنگ از کوارتز ، میکا و مواد معدنی خاک رس تشکیل شده است.
مقاومت فشاری سنگ لوح از 100 MPa تا 200 MPa تغییر می کند و رنگ آن می تواند خاکستری تیره ، خاکستری مایل به سبز (سدری) ، خاکستری بنفش تا سیاه باشد. ساختار و بافت سنگ لوح دانه ریز است و چگالی نسبی آن 2.6 تا 2.7 است.
-
سنگ آهک
همه سنگ های آهک برای ساختمان سازی کاربردی نیستند. نوع نامرغوب آن مملو از خاک رس یا به شدت نرم هستند و عملاً برای کارهای ساختمانی مناسب نیستند. اما اگرسنگ آهک متراکم و فشرده باشد و همچنین بافت خوبی، عاری از حفره و ترک داشته باشد ، می توان به راحتی آن را شکل و به خوبی صیقل داد.
از سنگ آهک برای کف پوش ، سقف ، سنگ فرش جاده ها و به عنوان مصالح پایه برای سیمان استفاده می شود.
در مناطقی که هوا آلوده به گازهای صنعتی است و همچنین در مناطق ساحلی که امکان وزش بادهای شور و آسیب شدید وجود دارد، باید از به کار گیری سنگ آهک به عنوان سنگ نما خودداری کرد.
-
لاتریت
لاتریت به عنوان سنگ ساختمانی استفاده می شود ، اما سطح خارجی آن نیاز به گچ کاری دارد. حاوی درصد بالایی از اکسید آهن است و به راحتی می توان آن را به صورت بلوک برش داد.
لاتریت در دو نوع نرم و سخت موجود است . مقاومت فشاری لاتریت بین 1.9 MPa تا 2.3 MPa است و با اضافه کردن عناصر و موادی خاص می توان قدرت آن را افزایش داد. رنگ لاتریت ممکن است خرمایی ، قرمز ، زرد ، قهوه ای و خاکستری باشد.
-
مرمر
برای روکش و کارهای زینتی در ستون ها ، کف و پله ها استفاده می شود. مقاومت فشاری سنگ مرمر از 70 MPa تا 75 MPa متغیر است. سنگ های مرمر کاملاً محکم ، دارای بافت یکنواخت و حداقل تخلخل بوده و خیلی عالی صیقل می خورند.
می توان آن را به راحتی برش داد و به صورت اشکال مختلف کنده کاری کرد. سنگ مرمر در رنگ های مختلف مانند: سفید و صورتی موجود است.
-
گنیس
این نوع سنگ برای ساخت و سازهای جزئی استفاده می شود زیرا وجود مواد مضر در ترکیبات آن باعث می شود که برای ساخت و ساز ساختمان نامطلوب باشد.
اما ممکن است از نوع سخت این سنگ در کارهای ساختمانی استفاده شود. مقاومت فشاری سنگ گنیس از 50 MPa تا 200 MPa متغیر است. دانه های ریز تا درشتی دارد و رنگ آن ممکن است خاکستری روشن ، صورتی ، بنفش ، خاکستری مایل به سبز (سدری) و خاکستری تیره باشد.
-
کوارتزیت
به عنوان بلوک های ساختمانی ، اسلب و سنگدانه (مصالح ریزدانه) برای بتن استفاده می شود. از نظر ساختار و بافت سنگ کوارتزیت، از دانه های ریز تا درشت و بیشتر بلوری شکل گرفته و دارای برند است.
سنگ کوارتزیت عمدتاً از مقدار کمی فلدسپات و میکا تشکیل شده است. مقاومت فشاری آن بین 50 MPa تا 300 MPa است. این سنگ در رنگ های مختلفی مانند: سفید ، خاکستری ، زرد موجود است.
-
تراورتن
برای سنگ فرش جاده ها ، مسیرهای باغ و حیاط استفاده می شود. چگالی نسبی آن 1.68 است و مقاومت فشاری آن بین 80-120 MPa متغیر است. روی سطح این سنگ حفره هایی سوراخ و شیار هایی موج دار وجود دارد که بیانگر این است که سنگ دارای سطح متخلخل (پرمنفذ) و بافت هم مرکز است.
می توان از طریق صیقل دادن، سطح آن را صاف و براق کرد و این سنگ در رنگ های مختلف از جمله خاکستری تا قرمز مرجانی موجود است.
