نمای رومی
نمای رومی یکی از متداولترین سبک های طراحی نمای ساختمان است که در حال حاضر در کشورمان بسیار رواج یافته است. نمای رومی بر مبنای پوشش تمام و یا بخش اعظمی از نمای ساختمان با سنگ تراورتن ایجاد شده است. اولین تصور و برداشت شما از یک ساختمان چیست؟ مطمعناً نمای آن ساختمان است.
نمای خارجی ساختمان در بحث دکوراسیون منزل از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد، نمای رومی که به نمای کلاسیک هم شناخته می شود به دلیل داشتن شاخصه های زیبایی متعدد، افراد زیادی را به خود جذب می کند.
نمای رومی به خاطر معماری تقریباً پیچیده و استفاده از سنگ های مختلف سنگ تراورتن به گونه ای در تصور عموم، مخصوص ساختمان طبقه مرفه جامعه نقش یافته لذا طراحی به سبک نمای رومی مورد استقبال ویژه ای قرار گرفته است.
از منظر جامعه شناسان ساختمان های با نمای رومی به عنوان پاسخی به نیاز جامعه در سندروم کاخ نشینی و تجمل گرایی ایجاد شده است که در تضاد با سبک معماری اسلامی می باشد.
با تمام انتقاداتی که بر طراحی نمای رومی شده است که بسیاری از آنها نیز ناروا است اما باید بپذیریم که ساختمان های با نمای رومی جلوه شهر را از یکنواختی در آورده و به آن تازگی و زیبایی خاصی بخشیده اند.
نمای رومی به دلیل طراحی منحصر به فرد خود بر هر رهگذری تاثیر گذار می باشد. منتقدین استفاده از معماری متناسب با فرهنگ ایران زمین را رواتر از پیروی از سبک رم باستان می دانند.
اما واقعیت این است که سبک طراحی نمای رومی در واقع فقط مختص به رم باستان نمی شود، بلکه سیر عظیمی از تاریخ معماری را در بر می گیرد که شامل ایران باستان نیز می باشد بلاخص که استفاده مکرر از الگوی کتیبه های تخت جمشید و سرستون های زیبای آن، در طراحی نماهای رومی زیبایی این سبک را صد چندان می کند.
اجرای نما رومی اصولی و با دوام بسیار گران می باشد ولی مشاهده می شود در ساختمان های مختلف و برای هر قیمت آپارتمان در مناطق مختلف شهر اجرا می گردد. حتی ساختمان هایی که با الگوگیری از طرح نمای رومی به جای سنگ از سیمان استفاده می کنند که به نمای رومی سیمانی شناخته می شوند.
المان های مشترکی که وجه تشابه تمامی ساختمان های طراحی شده به سبک نمای رومی می باشند شامل موارد زیر است :
- به کارگیری ستون های کوتاه تزئینی در کنار دیگر ستون ها
- عدم استفاده از ستون های با مقطع زاویه دار و استفاده از ستون های دایره شکل.
- استفاده از سرستون ها و کله گاوی ها.
- استفاده از قوس های زمخت و بزرگ که در آن نقشهای برجسته ظریف وجود دارند.
- استفاده از پاستون، انواع کتیبه، گلویی ها، هلال، قاب پنجره، و….
که در اجرای نمای رومی بسته به بودجه در نظر گرفته اقدام به حذف و یا افزودن هر یک از این موارد می شود و هرچه بودجه در نظر گرفته برای این منظور کاهش یابد امکان پردازش به جزئیات طرح کاهش می یابد. مورد قابل توجه در طراحی نمای رومی، طراحی مختص و منحصر به فرد برای هر ساختمان است، زیرا اندازه ستون ها و سرستون ها می بایست متناسب با اندازه ساختمان طراحی گردد و در صورت کپی برداری از طرح ساختمان دیگر این تناسب از بین می رود.
دراجرای نمای رومی حجم سازی یکی از موارد پر اهمیت برای زیبایی و ایجاد استحکام کار می باشد ولی مشاهده شده است که به منظور کاهش هزینه ها این امر با ضعیف ترین متریال ممکن و عمدتا با میلگرد، پروفیل های سبک و یا رابیتس و بدون محاسبه مهندسی اجرا می شود که خطرات مالی و جانی زیادی را در پی خواهد داشت.
یکی دیگر از موارد که به وسیله آن سعی می شود هزینه اجرای نمای رومی کاهش یابد استفاده از اشکال و حجم های بی کیفیت می باشد. کلیه این موارد و برجستگی های طرح اعم از سرستون ها، قوس ها و غیره که می بایست تا حد امکان به صورت یک پارچه و یا کم تکه باشد متاسفانه از قطعات ریز و عمدتا ضایعاتی تامین می شوند که با چسب به یکدیگر متصل شده اند.
هرچند که این امر باعث سود مضاعف فروشندگان سنگ می شود که قطعات پرتی خود را که عمدتاً تبدیل به پودرسنگ می نمودند را با اتصال به یکدیگر به حجم ها و مجسمه های سنگی گران قیمت تبدیل نموده اند ولی ضمن اینکه در اثر تغییرات جوی و آب و هوایی به مرور زمان از یکدیگر جدا و متلاشی می شوند به علت دارا بودن سطح مقطع ملات خور کم و سنگینی وزن به مرور این حجم ها خرد شده و مشکلات جبران ناپذیری را با خود به همراه خواهد داشت.
دلایل متعددی باعث استقبال و متداول شدن طراحی نمای ساختمان به سبک رومی شده است که یکی از مهمترین دلایل، رواج استفاده از سنگ تراورتن به علت کشف معادن متعدد این نوع سنگ می باشد. افزایش تعداد معادن اکتشاف شده سنگ تراورتن باعث کاهش قیمت این نوع سنگ شده است و موجب گردیده تا ساختمان های سنگی که عمدتاً بر اساس سبک های دوران رم باستان طراحی می شوند دوباره مد شده و بسیاری از افراد از طرح نمای رومی برای ساختمان خود استفاده کنند.
یکی دیگر از دلایل استقبال از طراحی نمای ساختمان به سبک رومی، سادگی موجود در آن می باشد که فارغ از پیچیدگی های معماری اسلامی می باشد. متاسفانه به دلیل عدم به روز شدن سبک طراحی معماری اسلامی به خصوص در طی دو قرن اخیر، پیچیدگی های موجود در این سبک باعث افزایش زمان و هزینه اجرا شده که این امر موجب سوق دادن سلیقه طراحان به سبک های کلاسیک همچون نمای رومی شده است.
