3-روش های اجرا پوشش سنگ طبیعی در نما

این بخش در ادامه ی مقاله ی 2-روش های اجرای پوشش سنگ طبیعی در نما می باشد.

روش های اجرا

نکته: این روش در مواردي که لبه سنگ نمایان باشد و یا بوسیله مهار قابل دسترسی باشد، کاربرد دارد. لقمه پشتیبان به همراه مهار تحتانی می تواند بار ثقلی و بار جانبی را تحمل کند (مهار براي لقمه پشتیبان از کنار یا بالا فقط می‌تواند نیروي جانبی را تحمل کند)

نکته: مهار قرار گرفته در زیر لقمه پشتیبان تنها می‌تواند بار ثقلی را تحمل کند. بار جانبی را بایستی به مهارهاي دیگر منتقل کرد.

شکل 8 – الف) لقمه پشتیبان درزدار، ب) لقمه پشتیبان بدون درز ج) پلان نمایش دهنده اتصال لقمه پشتیبان به سنگ

1- دیوار پشتیبان نما

2- پوشش درزبندي در بالاي لقمه پشتیبان از جنس اپوکسی براي جلوگیري از نفوذ رطوبت به اتصال لقمه به سنگ

3- فرورفتگی ایجاد شده در لقمه پشتیبان براي ایجاد شکاف براي تحمل بار جانبی

4- در شکاف باید مواد تراکم پذیر براي تماس مناسب سنگ و مهار و جلوگیري از لرزش آن قرارداده شود.

5- صفحه فلزي یا پلاستیک براي تنظیم موقعیت تکیه گاه مهار که باید از سطح صفحه خمیده مهار در راستاي اتصال به دیوار پشتیبان اندکی بزرگتر باشد و ضخامت آن باید حداقل مقدار ممکن باشد. ضخامت زیاد آن در پیچ مهار خمش ایجاد کرده و ظرفیت آن را کاهش می‌دهد.

6- صفحه فولادي خم کاري شده مهاري داراي لبه براي قرار گرفتن در شکاف لقمه پشتیبان که باید داراي پوشش یا جنس ضد زنگ باشد. این قطعه وظیفه تحمل بار هاي ثقلی و جانبی ناشی از سنگ نما را دارد و باید براي آن طراحی گردد.

A6- نبشی نشیمن فقط به عنوان تکیه گاه ثقلی از نا شاقولی در هنگام نصب نبشی باید احتراز کرد.

7- حفره‌ها با ابعاد بزرگتر در نبشی براي ایجاد قابلیت تنظیم موقعیت اتصال به دیوار پشتیبان با لبه پائین لقمه پشتیبان سنگ

8- قطعه جلوگیري کننده از لغزش اتصال که پس از تنظیم موقعیت تکیه گاه نصب می‌شود .

9- پیچ بازشونده متصل کننده نبشی به دیوار پشتیبان

10- حداقل ارتفاع شکاف 10 میلی متر می‌باشد.

11- نشیمن سنگ از جنس پلاستیک یا لاستیک تراکم ناپذیر براي تنظیم ارتفاع

12- فاصله مرکز ثقل سنگ تا دیوار پشتیبان به منظور حداقل کردن لنگر خارج محور وارده به مهار‌ها و نیرو ي خارج کننده آنها باید حداقل ممکن از لحاظ اجرایی باشد.

13- سنگ نما

14- مهار هاي متصل کننده لقمه به سنگ که تمام ضخامت لقمه را در بر می‌گیرد.

15- لقمه پشتیبان از جنس مشابه سنگ نما، ظرفیت نما به صورت غیر خطی با افزایش طول لقمه، ضخامت لقمه و تعداد مهار هاي متصل کننده لقمه افزایش می‌یابد.

16- میزان نفوذ مهار در داخل نماي سنگی به اندازه دوسوم ضخامت سنگ باید باشد.

17- فضاي خالی انتهاي حفره سوراخ براي مهار باید به منظور جلوگیري از بیرون آمدن مهار از سنگ حداقل باشد.

18- مهار قفل کننده با شاخک انتهایی یا مهار ثانویه اي با شیب مخالف مهار اصلی. مهار باید به طور کامل با چسب اپوکسی مناسب چسابنده شده باشد. وجود شاخک فقط در صورتی لازم که مهار اصلی در شیب مخالف مهار ثانویه قرار نگرفته باشد.

19- حفره‌ها با جهت مخالف قائم، در صفحه افقی تیر به صورت شیب دار از لقمه پشتیبان به سوي سنگ نما باید سوراخ کاري شود.

20- مهار اصلی که وظیفه اتصال بار از سنگ نما به لقمه پشتیبان را دارد و به طور کامل در چسب اپوکسی قاب مدفون شود. مهار اصلی باید به صورت شیب دار رو به بالا و شیب دار در صفحه افق اجرا شود.

21- سطح تماس لقمه پشتیبان با سنگ نما که باید توسط چسب اپوکسی پوشانده شود.

22- فضاي خالی بالاي شکاف به منظور جلوگیري از بارگذاري نقطه اي ناشی از ناهموار ي‌ها و تلرانس اجرایی که توسط مصالح تراکم پذیر پر می‌شود.

23- گوشه نمایان سنگ که باعث عدم امکان اجراي مهار در گوشه می‌شود.

24- سوراخ هاي مهار حداقل باید 20 میلی متر بالاتر از شکاف و گوشه لقمه باشد.

25- ارتفاع لقمه حداقل باید سه برابر فاصله محل اتصال مهار به سنگ تا گوشه لقمه باشد.

26- فاصله محل اتصال مهار‌ها به سنگ نما باید حداقل 4 برابر عمق نفوذ آنها در سنگ نما باشد.

27- حداقل فاصله مجاز محل پیچ از اتصال نبشی به دیوار پشتیبان تا بالاي نبشی باید به گونه اي باشد که نیروي بیرون آمدگی عمود بر سطح سنگ را تحمل کند.

28- حداقل فاصله مجاز محل پیچ از اتصال نبشی به دیوار پشتیبان تا پائین نبشی باید به گونه اي باشد که نیروي بیرون آمدگی عمود بر سطح سنگ نما را تحمل کند.

در ساخت و نصب نماهاي سنگی، بست هاي دوخت به پشت، جهت تحمل بارهاي جانبی به کار می‌روند و شامل بست‌هاي دم دو تکه هستند که قسمت انتهایی آن‌ها (بست‌ها) در داخل شیار ایجاد شده در قطعه سنگ مهار می‌شود (شکل 9).

همانطور که در شکل 10 نمایش داده شده است، بست‌هاي دم دو تکه می‌توانند به صورت مستقیم به دیوار پشتیبان متصل شوند و یا آن‌ها را می‌توان به نبشی تکیه‌گاهی که به دیوار پشتیبان متصل است مهار نمود (شکل 11).

شیار موجود در قطعات سنگی نما باید قبل از نصب بست‌ها به صورت کامل با درزگیر زود سخت‌شونده پر شوند (شکل 12). نفوذ ناقص درزگیر ممکن است منجر به نفوذ آب باران به داخل شیار شود و در اثر چرخه هاي یخ زدن باعث آسیب به قطعه سنگ نما شود.

تعداد بست‌ها بر پایه مقاومت بست و نیز میزان نیروي جانبی وارده تعیین می‌شود. به طور کلی حداقل چهار بست براي قطعات بزرگتر از 1 مترمربع باید پیش‌بینی شود و در صورت افزایش مساحت قطعه به اتصالات بیشتري نیاز است.

[1]– Wire hairpins

4-2-2-2- بست هاي ورق خمیده به عنوان جایگزین قطعات لقمه سنگی

معمولاً در اجراي نماي سنگی از بست‌هاي ورقه فولادي ضد زنگ خمیده (stainless steel bent-plate clip) به عنوان جایگزین قطعات لقمه سنگی استفاده می‌شود (شکل 13). در شرایطی که از این نوع بست استفاده شود، به دلیل وزن کمتر، وزن قطعات سنگ کاهش یافته و باعث کاهش بار مرده می‌شود. بست‌هاي فولادي نیز مانند قطعات لقمه سنگی به وسیله پیچ و چسب به قطعات سنگ متصل می‌شوند.

4-2-2-3- ترکیب بست‌هاي مهاري بار ثقلی و بار جانبی در یک بست

تکیه گاه بار ثقلی و بست‌هاي دوخت به پشت (جهت انتقال بار جانبی) در نماهاي سنگی را می‌توان ترکیب کرد و فقط از یک بست که هر دو وظیفه انتقال بار ثقلی و بار جانبی را بر عهده دارد استفاده نمود. این بست‌ها از دو قطعه فولاد ضدزنگ ساخته می‌شوند که شامل یک ورق فولادي خمیده و یک ورق فولادي صاف می‌باشد  (شکل 14).

استفاده از یک نوع بست، نصب قطعات نما را به طور قابل ملاحظه اي ساده خواهد کرد. در مواقعی که استفاده از درزپوش مورد نیاز است تکیه‌گاه‌هاي بار ثقلی و مهارهاي بار جانبی باید به صورت جداگانه به کار روند (جزئیات Q در شکل 15). در مواقعی که درزگیر مورد نیاز است، تکیه‌گاه‌هاي بار ثقلی و مهارهاي بار جانبی به صورت جداگانه به کار می‌روند. در مواقعی که از فوم‌هاي سخت بین نما و دیوار پشتیبان به عنوان عایق استفاده می‌شود، مطابق شکل 16، عایق باید در اطراف بست‌هاي بار ثقلی و بار جانبی بریده شوند و باید در این موارد از بست‌هاي قوي‌تري استفاده نمود یا بست‌ها را مهاربندي و تقویت کرد.

جزئیات ارائه شده در این بخش را می‌توان با ایجاد اصلاحاتی که در شکل 17 نمایش داده شده است، جهت دیوارهاي پشتیبان فولادي سرد نورد LSF نیز به کار برد.

4-2-2-4- روش نصب قطعات سنگ نما به وسیله قطعات ناودانی شکل عمودي

با استفاده از ناودانی‌هاي تکیه‌گاهی عمودي پیوسته روند نصب قطعات سنگ نما به شکل قابل ملاحظه‌اي ساده می‌شود (شکل 18). سازندگان تکیه‌گاه‌هاي ناودانی شکل از لوازم متنوعی جهت اتصال ناودانی به دیوار پشتیبان استفاده می‌کنند.

همانطور که در شکل 18 نمایش داده شده است، ناودانی‌هاي تکیه‌گاهی در فواصل یک چهارم قطعات سنگ نما به دیوار پشتیبان متصل می‌شوند و از طبقه‌اي به طبقه‌ي دیگر ادامه پیدا می‌کنند و در تراز هر طبقه به وسیله بست به تیر لبه سقف متصل می‌شوند (شکل 19).

در هنگامی که دیوار پشتیبان، دیوار بلوك سیمانی باشد، ناودانی‌هاي تکیه‌گاهی به صورت مستقیم به دیوار متصل می‌شوند ولی در صورت استفاده از دیوارهاي شامل استادهاي فولادي، باید از ورق‌هاي فولادي گالوانیزه پیوسته که در فواصل مناسب به دیوار متصل می‌شوند، جهت اتصال ناودانی‌هاي تکیه‌گاهی استفاده نمود (شکل 20).

4-3- درزهاي بین قطعات یا پانل‌هاي سنگی

• درزهاي بین سنگ‌ها باید متناسب با موارد زیر باشد:
• رواداري‌هاي ابعادي سنگ
• رواداري‌هاي اجرایی
• تغییرات ابعادي در سنگ به دلیل عواملی چون تغییرات دما، کرنش و رطوبت
• جابجایی‌هاي سازه‌اي نظیر تغییر طول ستون، تغییرمکان‌هاي جانبی سازه و پیچش و خیز تیر پیشانی
• تأثیرات بلندمدت ناشی از خزش یا جاري شدن پلاستیک
• مهارها
• درزگیرها و میله پشتیبان براي نسبت ابعادي صحیح درزگیر
• سازگاري درزهاي افقی با تغییرات ابعادي بیشتر از درزهاي قائم است.
• جلوگیري از حرکت سنگ نما ممکن است منجر به ایجاد تنش‌هاي زیاده از حد و در نهایت، شکست گردد. تعبیه درزهاي نرم و باز سازه اي می‌تواند مانع از چنین شکست‌هایی گردد.
• یک درز نرم، درزي است که مانع از انتقال بار از سنگ مجاور در عرض درز می‌گردد، عرض درز در صورتی که هر سنگ به صورت جداگانه مهار شده باشد و بسته به درزگیر مورد استفاده، معمولاً می‌تواند 2 تا 4 برابر جابجایی پیش بینی شده باشد. به عنوان مثال، براي جابجایی پیش‌بینی شده 8/4 میلی‌متر، عرض درز باید 5/9 میلیمتر تا 1/19 میلی‌متر باشد. در برخی از طرح‌ها، سنگ‌ها طوري روي هم قرار می‌گیرند که بارهاي ثقلی را منتقل کنند. در صورت استفاده از دیوارهاي غیرمهندسی، اگر این سنگ‌هاي روي هم قرار گرفته در ارتفاع بیشتر از 14/9 متر از سطح تراز زمین مجاور نصب شده باشند، باید از ارتفاع مازاد بر 14/9 متر، در فواصل قائم حداکثر 66/3 متری، تکیه‌گاه‌هاي افقی براي آن‌ها پیش‌بینی شده باشد.
• به منظور حفظ عملکرد غیرمقید یک درز نرم، ویژگی‌هاي درزگیر باید در نظر گرفته شود.
• در مرحله گیرش، باید دقت شود که از ورود احتمالی مصالح سخت به داخل درزهاي باز جلوگیري شود. تمرکز تنش حاصله در نقاط گیردار می‌تواند منجر به خرد شدن سنگ یا شکست احتمالی مهار یا هر دو شود.4-4- سازه پشتیبانسازه پشتیبان، سازه‌اي است که توسط آن، بارهاي وارده به سنگ و مهارها به سازه ساختمان انتقال داده می‌شود. این پشت‌بند می‌تواند سازه ساختمان، دیوار بنایی، سیستم استاد فلزي یا مجموعه‌اي پیش‌ساخته باشد. سیستم پشت‌بند از هر نوع که انتخاب شود، آگاهی از ویژگی‌هاي آن سازه، پیش‌شرط لازم طراحی یک سیستم سنگ نما می‌باشد. طراحی پشت‌بند باید به گونه‌اي باشد که بارهاي ثقلی، باد، زلزله، پنجره، سکوي نگهداري (سکوي تعمیر)، ملزومات حمل و نقل و نصب و ابزارهاي اتصال سنگ در آن در نظر گرفته شده باشد.4-4-1- قرارگیري سنگ روي پشت‌بند بنایی

پشت‌بند بنایی در صورتی مناسب در نظر گرفته می‌شود که:

• دیوار پشت بند همانند سایر اجزاي ساختمان مانند فونداسیون، دیوار حائل یا دیوار برشی در طراحی ساختمان در نظر گرفته شده باشد.
• ابعاد یا الگوهاي سنگ به گونه‌اي باشد که تنها یک دیوار بنایی عملاً می‌تواند به عنوان یک دیوار پشت‌بند مورد استفاده قرار گیرد و نیاز به دیوار یا سازه اضافه براي اتصال نما نباشد.

همان‌گونه که در قسمت‌هاي قبل نیز ذکر شد دو روش کلی براي نصب سنگ بر روي پشت‌بند بنایی وجود دارد:  روش سنگ چسبانده شده (روش تر) و روش سنگ مهار شده (روش خشک).

در روش تر با ملات، تمامی درزهاي سنگ با ملات پر می‌شوند. مهارهاي تسمه‌اي فلزي و میله‌اي براي اتصال کل یا بخش‌هایی از سنگ به پشت‌بند استفاده می‌شوند. یک سر مهار در داخل سوراخ یا شکافی که با مواد درزگیر یا ملات پر شده است، قرار می‌گیرد و سر دیگر آن به کمک بست‌هاي مکانیکی مناسب به دیوار محکم می‌شود.

بار ثقلی سنگ از طریق چسبندگی ملات به دیوار پشتیبان و یا به صورت مستقیم از طریق فونداسیون (وقتی سنگ در پایین‌ترین طبقه نصب می‌شود) یا نبشی‌هاي کمکی در طبقات تحمل می‌شود. مهار باید قابلیت انتقال بار باد یا زلزله را به پشت‌بند داشته باشد.

در روش مهار شده (روش خشک)، سنگ به کمک مهارها با ایجاد یک فضاي خالی بین سطح پشتی سنگ و دیوار پشت‌بند به پشت‌بند متصل می‌گردد. درز سنگ‌ها با مصالح غیرصلب نظیر درزبند یا مواد درزگیر پر می‌شود.

به دلیل وجود فضاي خالی بین پشت سنگ و دیوار پشت‌بند، باید مهارها طوري طراحی شوند که بار باد و زلزله را تحمل کنند. این سیستم براي سنگ‌هاي نماي متشکل از سنگ‌هاي داراي شکل‌هاي غیرمنظم، کوچک یا سنگ‌هاي لاشه عملی نمی‌باشد.

بارثقلی توسط فونداسیون یا نبشی‌هاي کمکی در تراز سقف‌ها تحمل می‌شود. هنگامی که بار ثقلی توسط نبشی کمکی حمل می‌شود، هر کدام از سنگ‌ها توسط مهارهاي تسمه‌اي یا میخی به صورت جانبی مقید می‌شوند. مهارهاي تسمه‌اي زمانی مناسب هستند که سنگ‌ها روي هم قرار گیرند.

این مهارها باید با انعطاف‌پذیري کافی طراحی گردند تا بتوانند جابجایی‌هاي نسبی سازه را تحمل نمایند، نظیر آن چه که ممکن است بین سنگ و دیوار پشت‌بند بنایی رخ دهد.

1- دیوار پشتیبان نما 2- فاصله مرکز ثقل سنگ تا دیوار پشتیبان به منظور حداقل کردن لنگر خارج محور وارده به مهارها و نیروي خارج کننده آنها باید حداقل ممکن از لحاظ اجرایی باشد. 3- قطعه جلوگیري کننده از لغزش اتصال که پس از تنظیم موقعیت تکیه‌گاه نصب می‌شود . 4- اتصال مهار به دیوار پشتیبان 5- استفاده از شکاف افقی و قائم براي تنظیم موقعیت مهار در سوراخ 6- استفاده از صفحه تنظیم پلاستیکی یا فلزي 7- صفحه فلزي یا پلاستیک براي تنظیم موقعیت تکیه‌گاه مهار که باید از سطح صفحه خمیده مهار در راستاي اتصال به دیوار پشتیبان اندکی بزرگتر باشد و ضخامت آن باید حداقل مقدار ممکن باشد. ضخامت زیاد آن در پیچ مهار خمش ایجاد کرده و ظرفیت آن را کاهش می‌دهد. 8- فضاي خالی براي اجتناب از تماس و انتقال بار حفظ شود. 9- حداقل ارتفاع شکاف 10 میلی متر می‌باشد. 10- فاصله لبه داخلی کنترل شود. عرض مناسبی از حداقل ضخامت پانل حفظ شود. 11- سوراخ در مرکز یک سوم ضخامت پانل تعبیه شود.

12- فاصله لبه داخلی کنترل شود. 13- فضاي خالی براي اجتناب از بارگذاري نقطه اي روي انتهاي مهار حفظ شود. 14- جوش مهار تثبیت شده 15- طول ادامه یافته نبشی مهار براي جلوگیري از لغزش 16- پر کردن شکاف با مواد تراکم پذیر براي تماس مناسب سنگ و مهار و جلوگیري از لرزش آن 17- اندازه گیري درزها براي رواداري‌ها و جابجایی ها 18- اتصال مهار به دیوار پشتیبان به کمک نبشی که بارهاي جانبی و ثقلی را تحمل می‌کند. 19- مهار فلزي متصل کننده گوشه سنگ به نبشی 20- فضاي خالی براي اجتناب از بارگذاري نقطه اي روي انتهاي مهار حفظ شود. 21- سوراخها با مواد تراکم پذیر جهت جلوگیري از تجنع رطوبت و تثبیت موقعیت مهار روي لبه هاي سوراخ پر شود. 22- سنگ نما

راه‌هاي گوناگونی براي اتصال مهار به دیوار پشت‌بند وجود دارد. می‌توان از پیچ‌هاي انبساطی (Expansion Bolts) در واحدهاي بنایی توپر استفاده کرد. براي بلوك‌هاي بتنی توخالی که به عنوان دیوار پشت‌بند به کار می‌روند، از پیچ‌هاي میان‌گذر با واشر انتهایی که آن دو را به هم متصل ساخته و در امتداد هم قرار می‌دهد، استفاده می‌شود.

مهارها نیز می‌توانند به یک سازه واسط نظیر نبشی، قوطی و یا ناودانی که به یک دیوار پشت‌بند (که براي انتقال بار طراحی شده است) متصل شده است یا در درون آن تعبیه شده است، پیچ شوند.

ادامه ی این مبحث در مقاله ی 4-روش های اجرای پوشش سنگ طبیعی در نما

روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_روش های اجرا_