ضرورت استفاده و کاربرد سنگ ها
در بسیاری از نقاط ایران، سنگ از مصالح بوم آورد محسوب می شود که سهل الوصول، فراوان، ارزان و بادوام است. انواع مختلف سنگها در پی سازی و نیز در داخل و خارج ساختمان برای کف سازی، پوشش نما، دیوار چینی، ازاره، تزئینات و… به کار میروند. سنگ در ساخت ابنیه سنگین نظیر پل ها، تونل ها، بهمن گیرها، دیوارهای حایل، سنگ چین ها و همچنین در راه سازی نقش ویژه ای دارد. در دیوارهای چینه ای به صورت خشکه چین و در نماسازی با مالت استفاده میشوند. یکی از فرآورده های سنگ، شن و ماسه است که در ترکیب با مواد چسبنده، مصالح ساختمانی جدید تولید میکنند. نظیر انواع مالتها،محصوالت بتنی،موزائیک، آسفالت و … .
انواع سنگ ها براساس شکل
طبیعی (سنگ های خام)
- سنگ های رودخانه ای
- سنگهای کوهی
- سنگهای لاشه
- سنگهای لایه لایه
ساختگی (سنگ های کار شده)
- قواره
- حکمی
- دوتیشه
- چند نما
- چند و جهی
- پالک (لوح)
- بادبر
انواع سنگ های ساختمانی براساس منشاء
- مخلوط کوهی
- مخلوط رودخانه ای
- گرانیتها
- ماسه سنگ ها
- سنگهای آهکی
- مرمر
- کوارتزیت
- سنگهای رسی
- سنگ گچ
انواع سنگ براساس معادن
گرانیت ها:
- گرانیت شکلاتی خرمدره
- گرانیت سبز زفره پیرانشهر
- گرانیت سبز بیرجند
- گرانیت گل پنبه ای همدان، کرمان، مروارید مشهد، تکاب، شیرکوه یزد، جوکار، بروجرد ، زاهدان
- گرانیت سفید نطنز
- گرانیت مشکی نطنز
- گرانیت مشکی تویسرکان، چایان، همدان ، نطنز ، پیرانشهر و الموت
- گرانیت قرمز یزد و اصفهان
- گرانیت کرم نهبندان
- گرانیت کالر دشت
دگرگونی:
- لالشه
- لالشه اصفهان
- سیاه نجف آباد
- مرمریت گوهره خرم آباد
- قرمز سنندج
- مرمریت کرم یا صورتی آباده
- مرمریت کرمان
- مرمریت صورتی بجستان
- مرمریت جوشقان
- مرمریت خور
- مرمریت صلصالی
- مرمریت بوژان
- مرمریت گندمک شیراز
- مرمریت کاشمر
- چینی قروه
- چینی کریستال قروه
- چینی سفید تبریز
- چینی الیگودرز
- چینی ازنا
- چینی سفید ابری لای بید
- چینی سفید سیرجان
رسوبی :
- بادبر اصفهان
- بادبر مرمریت جوشقان
- تراورتن کرم نطنز
- تراورتن لیموئی آذر شهر
- تراورتن لیموئی ماکو
- تراورتن لیموئی اصفهان
- تراورتن قرمز آذر شهر
- تراورتن شکالتی
- تراورتن سفید تیشه ای
خواص سنگ
- مقاومت فشاری، کششی، برشی، خمشی : اغلب سنگ ها دارای مقاومت خوب هستند. برای بسیاری از مصارف، مقاومت 35 مگاپاسکال کافی است. برای معدودی موارد ، مقاومت برشی مورد نظراست.
- سختی و کارپذیری : سختی سنگ، کارپذیری آن را تحت تأثیر قرار میدهد و آماده کردن سنگ سخت گران تر تمام می شود.
- دوام یا پایائی: دوام (پایائی)سنگ در زیبایی آن نقش دارند.
- رنگ و رگه : برخی سنگ هادربرابرعوامل جوی تغییر رنگ میدهند یا در نمای آنها لکه هایی ظاهر می شود و باید از مصرف این سنگها پرهیزکرد.
- تخلخل و بافت : تخلخل، حاکی از مقاومت سنگ در برابر یخزدگی و نفوذ آب های حاوی مواد خورنده است وبافت ، بیانگر ریزی دانه های سنگ می باشد وبر کارپذیری و قیمت سنگ تأثیردارد، زیرا سنگ های ریزدانه را بهتر می توان تیشه داری کرد ،ازطرفی بافت سنگ بر زیبایی آن تأثیر میگذارد.
- -سهولت استخراج از معدن: سهولت دراستخراج، نخستین مسئله درقضاوت درمورد متناسب بودن آن برای ساختمان است.
- دسترسی : نزدیکی سنگ به محل مصرف نیز مهم است. دسترسی به سنگ بر قیمت تمام شده آن تأثیر مستقیم دارد. گاهی اوقات ناچار به حمل سنگ از فواصل دور نیز می شویم.
ملاک های تقسیم بندی سنگ های ساختمانی
سنگ های ساختمانی بر اساس موارد مختلف تقسیم بندی میشوند که عبارتند از:
- بر اساس وزن مخصوص: سنگهایی که وزن مخصوص آنها بیش از 8/1 گرم بر سانتیمتر مکعب است را سنگهای سنگین وزن و سنگهایی که وزن مخصوص آنها کمتر از این مقدار باشد را سنگهای سبک وزن می‌گویند.
- بر اساس مقاومت فشاری: سنگهایی که مقاومت فشاری آنها بین 100 تا 1000 مگا پاسکال است را سنگهای سنگین و سنگهایی که مقاومت فشاری آنها از 4 تا 200 مگا پاسکال است را سنگهای سبک می‌گویند.
- بر اساس ضریب نرم‌شدگی: اگر مقدار ضریب نرم شدگی بین 0.6 تا 1 باشد برای احداث ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع سنگ های ساختمانی
- سنگ تراورتن (Travertine Stone)
- سنگ مرمر
- سنگ لایم استون
- سنگ گرانیت
- سنگ چینی (کریستال)
- سنگ دیوریت
- سنگ گابرو
- سنگ کوارتزیت
