اهرام مصر و شگفتی های هرم بزرگ جیزه
با اهرام مصر تاچه حد آشنا هستید؟ هرم بزرگ جیزه تنها شگفتی دنیای باستان است که تا به امروز باقی مانده است. این بنا به خوفو یا خئوپس، فرعون مصر باستان (2620 تا 2580 قبل از میلاد) نسبت داده می شود. حتی با وجود فناوری مدرن، ساخت آن برای مهندسان، کارگران و زمین شناسان چالش برانگیز است. این بزرگترین هرمی است که تا کنون ساخته شده است.
اهرام ثلاثه از لایم استون، گرانیت، بازالت، گچ (ملات) و آجرهای گل پخته ساخته شده اند. بلوک های سنگ لایم استون از منطقه ی جیزه و احتمالاً مکان های دیگر استخراج شده اند. گرانیت نیز احتمالاً از رودخانه اسوان به این منطقه منتقل شده است. سنگ آلابستر از اقصر و سنگ بازالت نیز از ناحیه ی فیوم به دست آمده اند.
محل ساخت هرم اصلی (هرم بزرگ جیزه) با دقت خاصی انتخاب شده است. فلات جیزه که از یک لایه ضخیم سنگ آهک تشکیل شده است، می تواند وزن هرم را تحمل کند. سایر اهرام که فقط بر روی شن ساخته شده اند در طول زمان فرو ریخته اند. هرم خئوپس تقریباً از 2.3 یا 2.6 میلیون بلوک سنگ تشکیل شده است که با دقت از انواع سنگ های مختلف در آن استفاده شده است. بیشتر سنگ های آهکی از فلات جیزه استخراج شده اند.
سنگ لایم استون زرد مایل به قهوه ای که در آن زمان واقعاً مورد توجه نبوده است، تنها برای هسته پشتیبان داخلی هرم استفاده شده است. برای اتاق مرکزی، که تابوت فرعون در آن واقع شده است، گرانیت صورتی مایل به قرمز استفاده شده است تا قادر به تحمل وزن ساختمان باشد. سپس از سنگ لایم استون سفید تورا، که بهترین کیفیت را داشته است، برای پوشاندن هسته هرم استفاده شده است. خود هسته از سنگ آهک جیزه با کیفیت کمتر ساخته شده است.
سنگ های لایه خارجی بعد ها برای استفاده در ساختمان های دیگر به سرقت رفته است. گرانیت مورد استفاده در هرم بزرگ جیزه از فاصله ی بیش از 800 کیلومتری به محل ساخت هرم منتقل شده اند. سنگ لایم استون سفیدی که برای اضلاع بیرونی هرم بزرگ جیزه استفاده شده در ساحل نیل یافت می شده است. وزن بلوک های مورد استفاده بین دو تا سه تن است. به نظر می رسد که حرکت بلوک ها بدون تجهیزات سنگین تقریباً غیرممکن است.
از آنجایی که در ساخت اهرام ثلاثه ابزار آهنی در دسترس نبوده است، بنابراین کارگران از ابزارهای مسی و سنگبری برای تراشیدن بلوک های معدن استفاده می کرده اند. سپس از اهرم هایی برای منتقل نمودن بلوک های سنگی از محل معدن استفاده می شده است.
مصالح سنگی چگونه منتقل میشده اند؟
هیچ کس نمی داند کارگران چگونه توانستند بلوک های سنگی 2.5 تنی را از معادن به محل ساخت اهرام برسانند. استفاده از چرخ و حرکت روی شن و ماسه بیابان کارساز نبوده است، بنابراین به احتمال زیاد بلوک ها را با سورتمه های چوبی و طناب می کشیدند. از نظر برخی محققین، کارگران از سورتمه های چوبی دایره ای استفاده می کردند که در اطراف یک بلوک سنگ مستطیلی قرار می گرفت. آنها سورتمه ها را به بلوک سنگ وصل می کردند و خدمه ای متشکل از هشت نفر آنها را در زمین می غلتاندند، دقیقا مانند: چرخاندن یک بشکه. برخی دیگر عقیده دارند که کارگران از غلتک های چوبی استفاده می کرده اند.
برای حمل و نقل در مسافت های طولانی، بلوک ها بر روی بارج (نوعی شناور دریایی) بارگیری شده و به پایین رود نیل منتقل می شدند. برای این کار کارگران کانال هایی حفر کرده اند تا بارج ها را به محل نزدیک تر کنند.
مصر شناسان تخمین می زنند که کارگران روزانه حدود 300 سنگ را برای ساخت اهرام روی هم قرار می دادند. چندین نظریه نیز وجود دارد تا توضیح دهند چگونه بلوک های بزرگ در جای خود قرار گرفته اند که از جمله می توان به سیستم های اهرمی و رمپ ها اشاره نمود. نظریه ی رمپ عموماً پذیرفته شده است، اما در مورد پیکربندی دقیق رمپ ها بحث هایی وجود دارد.
در حالی که کارگران سنگ ها را در هسته ی هرم قرار می دادند، سنگ تراش ها در حال ساخت اتاقک ها، گذرگاه ها و شفت ها در داخل هرم بودند. هنرمندان طرح هایی را که دیوارهای اتاق را تزیین می کرده اند اجرا می نمودند.