ضخامت سنگ ساختمانی
سنگ های ساختمانی در قطعات مختلفی بریده می شوند مانند: اسلب، تایل و غیره. نکته حائز اهمیت در مورد سنگ های بریده شده، ضخامت آن ها می باشد. ضخامت سنگ ساختمانی را می توان از جهات مختلف مورد بررسی قرار داد.
بر اساس نوع برش
سنگ های ساختمانی به شکل های مختلف در کارخانجات بریده می شوند.
اسلب
قطعات اسلب بیشتر در دکوراسیون و نمای داخلی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند. ضخامت سنگ های اسلب در کارخانجات سنگبری ایران بر اساس نوع دستگاه برش، به طور اسمی در حدود 20 ، 30 و 40 میلیمتر می باشد اما سنگ ها معمولا در ضخامت های بین 15 تا 20 میلی متر بریده می شوند.
تایل
تایل سنگ های ساختمانی با دستگاه های قله بر، اره یا فرز دروازه ای، در ابعاد مختلف تولید می شوند که از آن جمله می توان به ۴۰ در ۴۰، ۶۰ در ۶۰ و ۸۰ در ۸۰ سانتی متر اشاره نمود. ضخامت برش این سنگ ها نیز همانند: اسلب در حدود 20 ، 30 و 40 میلیمتر می باشد.
لازم به ذکر است که تایل های بریده شده در کارخانجات عمدتاً توسط دستگاه قله بُر تولید می شوند. تایل های سنگی در کاربری های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند که از آن جمله می توان به کفپوش ساختمان، راهرو، آسانسور، محوطه بیرون ساختمان و غیره اشاره کرد.
پله
سنگ های ساختمانی مختلف به وفور به عنوان پله مورد استفاده قرار می گیرند. پله به دلیل داشتن شرایط خاص از نظر فنی، باید دارای ضخامت قابل توجهی باشد. زیاد بودن ضخامت پله باعث می شود تا سنگ در برابر تنش های فشاری و کششی تا حدود زیادی مقاوم عمل کند.
به عبارت دیگر، پدیده های چون خالی کردن رگه ها که بطور مثال در سنگ مرمریت لاشتر دیده می شود، با افزایش ضخامت پله تا حدود زیادی کمتر می شود. به همین دلیل ضخامت مورد نیاز برای سنگ پله بیشتر از ۲۰ میلی متر بوده و معمولاً بین ۳۰ تا ۴۰ میلی متر می باشد.
البته ضخامت های بیشتر از این را نیز می توان برای پله در نظر گرفت که بستگی به سفارت مشتری دارد. در سنگ های مقاومی چون گرانیت، ضخامت 20 میلی متر نیز ممکن است برای پله مناسب باشد که در برخی موارد لبه ی آن دوبل می شود.
کانترتاپ
سنگ های ساختمانی در کانترتاپ نیز کاربرد زیادی دارند. اگرچه سنگ در این کاربری تحت تنش فشاری زیادی نیست اما داشتن مقاومت خمشی مناسب جهت جلوگیری از لب پر شدگی و هم چنین مقاومت بالا در برابر خراش بسیار مهم هستند. ضخامت متداول برای سنگ کانترتاپ در حدود 30 میلی متر است.
نماهای خاص
در برخی از نماهای ساختمان های لوکس مانند: نماهای رومی باید از سنگ هایی با ضخامت های بیشتری استفاده نمود. به طور معمول ضخامت موارد استفاده از سنگ در این نوع نماها در حدود ۴۰ میلی متر می باشد. معیارهای طراحی المان های نمای رومی و همین طور اصول نصب این سنگ، وجود چنین ضخامت هایی از سنگ را الزامی می کند.
استاندارد بین المللی ضخامت سنگ های ساختمانی
همانگونه که گفته شد ضخامت های متنوعی برای برش سنگ های ساختمانی وجود دارد. نکته حائز اهمیت در مورد ضخامت سنگ این است که هرچه میزان ضخامت سنگ بیشتر باشد عملکرد سنگ در برابر عوامل مخرب سنگ به ویژه در نمای بیرونی ساختمان بیشتر می شود. در کف نیز هر چقدر میزان ضخامت سنگ بیشتر باشد احتمال شکستن و خالی کردن رگ های آن کمتر می گردد.
بر اساس قوانین مکانیک سنگ، با در نظرگیری طول و عرض ثابت، هرچقدر قطر یا ضخامت قطعات سنگی بیشتر باشه، مقاومت سنگ در برابر تنش های خمشی و کششی بیشتر می شود. این تنش ها عامل اصلی در تخریب سنگ کف هستند.
از سویی دیگر، تایل یا اسلب های سنگی باید در ضخامت های برابر بریده شوند تا بکارگیری آن ها در کف و غیره، سطحی ناتراز را ایجاد نکند. بر اساس عرف بین المللی، حد مجاز اختلاف ضخامت سنگ های ساختمانی، ± 1 میلی متر است.
حد تغییرات ضخامت سنگ های ساختمانی بر اساس استاندارد EN-13373 در جدول زیر نشان داده شده است.
روش نصب سنگ در نما
باید عنوان کرد که بر اساس نوع نصب سنگ ساختمانی، ضخامت سنگ نیز متفاوت خواهد بود. به عبارت دیگر، هنگام نصب سنگ به روش مستقیم یا تر که از ملات سیمانی یا چسب برای نصب سنگ استفاده می شود، ضخامت سنگ به طور معمول حدود ۲۰ میلی متر می باشد. اما در برخی از روش های نصب خشک، به علت استفاده از اسکوپ در پشت سنگ، ضخامت سنگ باید بیش از ۲۰ میلی متر باشد تا بتوان شیار هایی را برای جانمایی اسکوپ در آن ها ایجاد نمود که این مورد بستگی به نوع سنگ نیز دارد.
تاثیر نوع سنگ بر ضخامت برش
نوع سنگ ساختمانی نیز در ضخامت برش آن تاثیر بسزایی دارد. برای مثال سنگی چون گرانیت سفید که معمولاً دارای مقاومت و دوام قابل توجهی می باشد، می تواند در ضخامت های کمتری بریده شود اما سنگ هایی که مقاومت کمتری دارند لازم است تا برای برش آن ها ضخامت بیشتری در نظر گرفته شود.
تکنولوژی نازک بری در سنگ های ساختمانی
نازک بری سنگ های ساختمانی، با ضخامت های کمتر از ۱۰ میلی متر انجام می شود. در این فرآیند میزان مساحت بیشتری از بلوک سنگی بریده می شود. با استفاده از تکنولوژی لمینت، مقاومت سنگ ممکن است در برخی موارد بیشتر شود.