قزاقستان کشوری است که …

قزاقستان

مقدمه
قزاقستان کشوری است در آسیای میانه. پایتخت این کشور در سال ۱۹۹۸ از آلماتی در جنوب که بزرگ ترین شهر کشور است به آستانه در شمال منتقل شد.
جمعیت قزاقستان ۱۶ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر، زبان های رسمی آن قزاقی و روسی و واحد پول آن تِنگه است. قزاقستان بزرگترین کشور دنیا است که راهی به دریاهای آزاد ندارد. تراکم جمعیت در این کشور کم است (6 نفر در هر کیلومتر مربع) و حدود ۷۰ درصد از مردم آن مسلمان هستند.

آستانه، پایتخت کنونی قزاقستان شهری است بسیار سرد و بادخیز که دمای هوا در زمستان در آن به منفی ۴۰ درجه می رسد.
قزاق بومی در واقع ترکیبی از اقوام ترک و مغول کوچ نشین می باشند که از قرن سیزدهم میلادی به این سرزمین مهاجرت کرده اند آن ها به طور فوق العاده ای به صورت یک ملت واحد متحد شدند.

این منطقه در قرن هجدهم میلادی مغلوب روسیه شد و قزاقستان از سال 1936 جزئی از اتحاد جماهیز شوروی گردید در طی سال های 13950 تا 1960 طبق برنامه کشاورزی سرزمین بکر شهروندان شوروی سابق از کشت مناطق لم یزرع شمالی قزاقستان پشتیبانی کردند و این باعث ورود مهاجرین بسیاری (اکثراً روس و بقیه از اقوام کشورهای ملحق شده) به منطقه شد که ترکیب نژادی غیرقزاقی را بر محلی ها افزون کرد.

استقلال کشورقزاقستان در سال 1991 باعث شد بسیاری از این تازه واردها به کشورهای دیگر مهاجرت کنند. اقتصاد قزاقستان بزرگ تر از کل کشورهای منطقه آسیای مرکزی می باشد که این موضوع تا درجه زیادی معلول منابع وسیع طبیعی و دوره تازه ای از دوام سیاسی و ثبات آن است.

موقعیت جغرافیایی

قزاقستان از شمال با روسیه، از شرق با چین، در جنوب شرقی با قرقیزستان، در جنوب با ازبکستان و در جنوب غربی با ترکمنستان همسایه است. سواحل شمال شرقی دریای خزر در خاک این کشور قرار دارد.
وسعت قزاقستان ۲٬۷۱۷٬۳۰۰ کیلومتر مربع (بیش از سه برابر ترکیه یا پاکستان و کوچکتر از آرژانتین) است و حدود ۲۰٪ آن در سوی کوه های اورال قرار گرفته و به لحاظ جغرافیایی بخشی از آن در اروپا است.

البته قزاقستان معمولاً یک کشور آسیایی طبقه بندی می شود.
با وجود وسعت زیادی که این کشور را نهمین کشور بزرگ دنیا کرده، بیشتر پهنه هایش کویر و استپ است و تراکم جمعیت آن تنها ۶ نفر در هر کیلومترمربع است.
آب وهوای قزاقستان برّی است و تابستان های گرم و زمستان های سرد دارد. بارندگی در این کشور نسبتاً کم است و اراضی آن در شرایط خشک تا نیمه خشک قرار دارد.
شهرهای اصلی قزاقستان عبارتند از آستانه، آلماتی، قراغندی، چیمکند، آتیراو و اسکمن. شهرهای بزرگ قزاقستان به ترتیب آلماتی با حدود ۱٫۵ میلیون نفر، آستانه و قراغندی با حدود ۷۰۰ هزار نفر هستند.

به جز شهرهای نام برده می توان به شهرهای آکتاو، پاولودار، پتروپاولسک و اوست کامنگورسک نیز اشاره کرد.
در ارائه اطلاعات کلی از این کشور میتوان به مسایل زیر اشاره کرد:

خطوط ریلی قزاقستان

قزاقستان 14200 کیلومتر خط ریل دارد که در حال حاضر مورد بهره¬برداری است (این رقم شامل خطوط دوبل به طول 4800 کیلومتر (34%) و خطوط برقی به طول 4100 کیلومتر (29%) می باشد. تراکم خطوط ریلی نسبت به سطح، 5.5 کیلومتر در هر 1000 کیلومتر و تراکم ترافیکی بار در آن 24.2 میلیون تن- کیلومتر براورد شده است)
قزاقستان 14 اتصال ریلی با سایر کشورها دارد.

از جمله آن ها 9 تقاطع با روسیه، 3 تقاطع با ازبکستان، 1 تقاطع با قرقیزستان و یک تقاطع با چین که در حال حاضر بزرگ ترین دروازه خط ریلی بین¬المللی است.
ساخت خطوط ریلی مرزی Druzhba-Alashankou مابین قزاقستان و چین و افتتاح خط ریلی مرزی Serakhs-Meshkhed (سرخس- مشهد) مابین ترکمنستان و ایران کریدورهای حمل و نقل جدیدی را در مسیر جاده بزرگ ابریشم عرضه کرده است که از بنادر چین در اقیانوس آرام (China Lyanyungan-Cin Dao- TyanZhin) تا قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان، ایران، ترکیه و بنادر دریای مدیترانه و خلیج فارس امتداد می یابد.
این روزها حمل بار در این خطوط با حداکثر سرعت ممکن انجام می شود.

بنادر قزاقستان

صنعت دریایی قزافستان بر روی دریای خزر (بندر آکتائو) و همچنین با دسترسی به دریای سیاه و دریای بالتیک از طریق رودخانه های روسیه اجرا می شود.
Kuryk، Bautino، Aktau و بندر دهانه رودخانه شهر آتیرائو هستند.
بندر آکتائو موقعیتی با اهمیت بین¬المللی دارد و بهترین گزینه برای حمل و نقل بین¬المللی نفت و بارهای خشک در ترافیک خارجی است. ظرفیت اسمی بندر آکتائو برابر 10 میلیون تن نفت و 1.5 میلیون تن بار خشک در هر سال است.
بندر بائوتینو (Bautino) در خلیج تور کاراگان (Turkaragan) دریای خزر واقع شده است که بیشتر به عنوان پشتیبانی برای عملیات دریایی به کار می رود.

بندر بائوتینو بارِ مورد نیاز برای عملیات شرکت های نفتی را انتقال می دهد. ظرفیت اسمی بندر بائوتینو 2.5 میلیون تن در هر سال است.
فعالیت اصلی بندر کوریک (Kuryk) انتقال نفت است. در بندر کوریک طراحی برای ساخت اختصاصی ترمینال بارگیری نفت با ظرفیت اسمی بالاتر از 32-23 میلیون تن در هر سال، طراحی شده است.
بندرگاه دهانه رودخانه شهر آتیرائو بر روی رودخانه اورال (Ural)، برای انتقال بار خشک و بارهای سایز بزرگ برای عملیات شرکت های نفتی ساخته شده است.

اقتصاد قزاقستان

اقتصاد این کشور تا حد زیادی به بخش کشاورزی متکی است. قزاقستان بیشترین تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه را در میان جمهوری های تازه استقلال یافته دارد و نیز از اعضای مهم سازمان همکاری شانگهای است.
این کشور از لحاظ منابع زیرزمینی هم بسیار غنی است، از سال ۱۹۹۳ تاکنون بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی در این بخش انجام شده است.

همچنین تخمین زده می شود که قزاقستان صاحب دومین منابع بزرگ در اورانیوم، کروم، روی و سرب و سومین در منگنز، چهارمین در مس و در مورد زغال سنگ، آهن و طلا نیز در بین ۱۰ کشور اول دنیا قرار می گیرد.

و همچنین یازدهمین منابع بزرگ هم در نفت و هم در گاز طبیعی را در اختیار دارد.
کشف و استخراج نفت در مناطق غربی در کنار دریای خزر، این کشور را جزو کشورهایی با درصد رشد اقتصادی بالا در میان جمهوری های اتحاد شوروی سابق قرار داده است.

قزاقستان به درآمدهای نفتی بسیار وابسته است و سقوط جهانی قیمت نفت در مقطعی وضعیت اقتصادی این کشور را دشوار کرد.
تحریم های دوجانبه روسیه و غرب به سقوط روبل روسی و بحران اقتصادی در روسیه منجر شده که تاثیراتی جدی بر جماهیر دیگر سابق شوروی، از جمله قزاقستان، گذاشته است.

به طوری که ارزش پول این کشور در دو مقطع با کاهش قابل توجهی نسبت به دلار روبرو شد. یکی درژوئن2014 با کاهش 18.61% و دیگری در جولای 2015 با کاهش 33.7% و از آن تاریخ تا کنون با شیب ملایمی با کاهش ارزش 25.2% نسبت به دلار مواجه شده. به طور کل از ژوئن 2014 تا کنون ارزش پول این کشور نسبت به دلار حدود 106% کاهش یافته و این نشان از کاهش قدرت خرید مردم دارد.

صنعت ساختمان در قزاقستان

قزاقستان توانسته تا حدودی رکود در بخش ساختمان را پشت سر بگذارد به گونه ای که میزان ساخت و ساز مسکن در سال 2011 به میزان 2.7 درصد رشد داشت و در نیمه نخست سال 2012 این میزان رشد به 20.8 درصد رسید که نشان از پویا بودن بخش ساختمان دارد.

سرمایهئگذاری در بخش مسکن در سال جاری 134 میلیارد تنگه بوده که به ازاء آن 2.4 میلیون متر مربع واحد مسکونی به بهره¬برداری رسیده است.
دولت قزاقستان در سال 2010 برنامه ساخت مسکن اقتصادی برای سال های 2011-2014 را به تصویب رساند که طبق آن هر سال 6 میلیون متر مربع واحد مسکونی در قزاقستان آماده بهره¬برداری خواهد شد.

در این راستا در سال 2011 بین ماه های ژانویه تا نوامبر سرمایه¬گذاری معادل 361.5 میلیارد تنگه صورت پذیرفت و 5.4 میلیون متر مربع مسکن تحویل گردید.
طبق برنامه در پایان سال 2014 به میزان 24.3 میلیون متر مربع مسکن در قزاقستان میبایست ساخته میشد که قیمت هر متر مربع خانه تحویل به مردم در آلماتی 142.5 هزار تنگه (950 دلار با کورس هر دلار 150 سکه)، در آستانا و آکتائو 112.5 هزار تنگه (750 دلار) و 90 هزار تنگه در سایر مناطق خواهد بود.

این برنامه در ادامه برنامه سال 2008 تا 2010 است که طی آن 19.7 میلیون متر مربع مسکن برای 535 هزار شهروند قزاقستان ساخته شد.بازار املاک و مستغلات به عنوان موتور گردش اقتصادی کشور محسوب می گردد در سال 2007 با بروز بحران اقتصادی جهانی در قزاقستان حباب بازار مسکن در قزاقستان ترکید و با رکود بازار مسکن بسیاری از پروژه های ساختمانی طی سال های 2008 و 2009 به صورت نیمه تمام رها گردید.

بیش از 60000 سرمایه¬گذار نتوانستند واحدهای مسکونی خود را تحویل بگیرند.
دولت قزاقستان در جهت حل این مشکل 5 راهکار اساسی را ارائه نمود که در یکی از این راهکارها صندوق ملی سامروک کازینا تشکیل و با ارائه یک برنامه حمایتی در خصوص اختصاص اعتبار برای اتمام پروژه های شخصی ناتمام و حمایت از پروژه های جدید مسکن سازی توانست تا حدودی مشکلات این بخش را مرتفع سازد.
در این راستا صندوق سامروک کازینا 420 میلیارد تنگه به برنامه های حمایتی بخش مسکن اختصاص داد بیش از 35000 نفر که برای بازپرداخت وام خود دچار مشکل شده بودند بدهی آنها استمهال شد و بازپرداخت وجوه دریافتی در قراردادهای جدید با زمان طولانی¬تر و با بهره کمتر مقرر شد.

ادامه ی این مبحث در بازار سنگ قزاقستان