بازار جهانی
آمارهای بازار جهانی سال 2017 بیانگر آن است که میزان مبادلات جهانی سنگ بین 110 کشور حدوداً معادل 17 میلیارد دلار می باشد . کشورهای چین و هندوستان به عنوان غول های نوظهور صادرات سنگ جهان بالا آمده اند و البته در آسیا ویتنام و پاکستان نیز جز کشورهای نوظهور می باشند .
کشورهای لیدر اروپایی در صنعت سنگ و بخصوص کشور ایتالیا کماکان نقش جهانی راهبردی و سنتی خود را در زمینه تکنولوژی در دست دارند .
در سال های اخیر ، پیشرفت های تکنولوژیکی در این صنعت تنها توانسته است بخشی از تقاضای کیفیتی بازار را جوابگو باشند ، لذا محصولات جایگزین رقابتی مانند: سرامیک و سنگ مصنوعی حتی با طرح و نقش و رنگ سنگ طبیعی و در ابعاد اسلب با رشد قابل ملاحظه ای در حرکت هستند گرچه بر مبنای بعد فرهنگی و زیبایی و طبیعی ارزش میانگین سنگ نسبت به این محصولات بیشتر است .
به نظر می رسد جهت افزایش رشد تقاضای سنگ همواره باید روی رشد تکنولوژی و فرهنگی و زیبایی شناسی سنگ تمرکز نمود و برای آن تبلیغ و هزینه نمود و این کاری است که باعث افزایش هرچه بیشتر ارزش افزوده سنگ فرآوری شده و قدرت رقابتی آن در بازارهای جهانی نسبت به محصولات رقابتی می باشد . تقریبا هیچ کشوری در جهان نیست که از تجارت بازار جهانی سنگ جدا باشد .
تولید ناخالص جهانی :
در سال 2017 تولید ناخالص جهانی 3.5 درصد رشد میانگین داشته است که بیشترین سهم افزایش رشد مربوط به اقتصاد کشورهای نوظهور (4.5 درصد) و کشورهای توسعه یافته (2.5 درصد) است و کشورهای پیشرو تنها شاهد 2.2 درصد رشد در تولید بوده اند .
کاهش رشد ساخت و ساز در کشورهای پیشرو مانند چین باعث گردیده که رشد ساخت و ساز آنها به میزان 2 درصد از رشد اقتصاد جهانی کمتر باشد . یکی از کشورهای شاخص در سال 2017 کشور ترکیه است که با توجه به تمام مشکلات موجود دارای رشد قابل توجهی در ساخت و ساز بوده است .
تراز جهانی ارتباط مستقیم و شدیدی به کشورهای ساخت و ساز کننده دارد .کشورهای چین و امریکا و ژاپن در راس کشورهای پیشرو ساخت و ساز ، فرانسه و آلمان و لهستان در اروپا و روسیه از کشورهای بسیار مهم و تاثیر گذار در بالا بردن تراز جهانی هستند .
درگزارش (ILO) در سال 2017 تعداد کارگران بخش ساختمان در جهان 4.5 میلیون نفر بوده ، این میزان در سال 2012 (5سال قبل از آن ) 20 میلیون نفر بوده است .
تولید سنگ :
به صورت کلی به واسطه نیروی محرکه کشورهای پیشرو مانند: چین و هند ، تولید جهانی سنگ همواره رو به رشد بوده است ، به جز سال 2009 که دلیل آن هم بحران اقتصادی جهانی بوده است .
در سال 2017 تولید ناخالص سنگ با 5 درصد رشد به 310 میلیون تن رسیده است که از این میزان حدوداً 160 میلیون تن ضایعات حاصل از استخراج نزدیک به 50% شده و از میزان 150 میلیون تن سنگ کوپ تولید شده به میزان 62 میلیون تن آن (41 درصد به نسبت کوپ ) در فرآوری به ضایعات تبدیل شده و در نهایت حدوداً 90 میلیون تن سنگ فرآوری شده حاصل گردیده است که به عبارتی میزان درصد بهره وری سنگ فرآوری نسبت به سنگ استخراج شده از معادن حدوداً 29% می باشد و بیش از 71 درصد آن به ضایعات تبدیل می شود .
از این مقدار ، بیش از 50 درصد در معادن و 20 درصد آن در بخش فرآوری ضایع می شود . تمام تلاش تکنولوژی در آن است که این میزان ضایعات کاهش یابد. بدیهی است افزایش نرخ بهره وری سنگ نسبت مستقیمی با افزایش ارزش افزوده سنگ دارد .
در رابطه با میزان تولید سنگ های گروه آهکی و گروه سیلیسی باید گفت که 60 درصد تولید جهانی سنگهای گروه آهکی و 40 درصد گروه سیلیسی می باشد .تولید گرانیت سهم خود را از دست داده است و دلیل اصلی آن افزایش گرایش کشور لیدر و راهبر چین به واردات آهکی است .
البته بحث افزایش تقاضا به سنگ های کوارتزیت جهانی است که دارای تنوع و طرحهای طبیعی زیادی که مشابه به گروه آهکی است و همچنین مقاومت سنگ های گروه سیلیسی را نیز در بردارد . لذا در آینده شاهد رشد قابل توجهی در این گروه هستیم که آن را نیز مدیون کشور ایتالیا هستیم که این تحول و بازارسازی را ایجاد نموده است .
قاره آسیا با تولید ناخالص 100 میلیون تن سنگ کوپ (65 درصد تولید جهان ) بیشترین سهم تولید ناخالص را به خود اختصاص داده است . اروپا و امریکای لاتین شاهد کاهش تولید بوده اند و آفریقا به واسطه کشور مصر شاهد رشد تولید بوده است .
چین، هند و ترکیه 56 درصد تولید ناخالص جهانی را به خود اختصاص داده اند که این میزان در سال 1996 ، 35 درصد بوده است . کشورهای یونان و ایران و پرتقال نیز شاهد بهبود و جایگاه تولید بوده اند که منحصرا مربوط به بازار کشور چین می باشد .
تبادلات بازار جهانی :
تبادلات جهانی کوپ ماربل با 26 درصد افزایش نسبت به سال قبل به 15.5 میلیون تن رسیده است . در حالیکه تبادلات جهانی گرانیت با 13.9 درصد نسبت به سال قبل به 15.6 میلیون تن رسیده است . به طور کل تبادلات جهانی کوپ ماربل در سال 2017 نسبت به سال قبل با افزایش 5 میلیون تن ، از 26 میلیون تن به 31 میلیون تن رسیده است .
تبادلات جهانی سنگ فرآوری شده نسبت به سنگ کوپ تغییرات کمتری داشته است . در بخش محصولات فرآوری شده ساده با 4.2 میلیون تن نسبت به سال قبل فقط 13درصد رشد داشته است ، در بخش محصولات فرآوری شده نهایی با ارزش افزوده بالا شاهد کاهش تبادلات جهانی به میزان 3.2 درصد و رسیدن به حجم 21.5 میلیون تن هستیم . در بخش اسلیت فرآوری شده 1.2 میلیون تن در سال ، تغییر آنچنانی نداشته است .
درمجموع تبادلات جهانی فرآوری شده با 26.9 میلیون تن کمتر از یک درصد رشد را نشان می دهد . این جمع تقریبا معادل با 8.37 میلیون متر مربع می باشد که 60 درصد آن محصول فرآوری شده نهایی است . جمع کل تبادلات دو سمت کوپ و فرآوری شده 57.9 میلیون تن می باشد .
درصوتی که میزان درصد ضایعات فراوری را 41 درصد در نظر بگیریم با این احتساب می توان گفت از 152 میلون تن سنگ کوپ استخراج شده در جهان در سال 2017 تقریبا به میزان 94 میلیون تن حدودا 62 درصد آن در داخل کشورهای مرجع تولید کننده ، مصرف گردیده و 31 میلیون تن آن (حدودا 20 درصد ) آن به صورت کوپ در بازارهای جهانی تبادل گردیده و 27 میلیون تن آن ( حدود 18 درصد ) به صورت فرآوری شده ساده و نهایی در تبادلات جهانی به کار رفته است.
تبادلات جهانی دارای تغییرات قابل ملاحظه ای است ، علاوه بر آنکه حجم تبادلات محصولات کوپ نسبت به فرآوری شده همواره رو به افزایش بوده ، همچنین شتاب افزایشی در مبادلات کوپ آهکی نسبت به گرانیتی بسیار بیشتر بوده است که این امر بیانگر نسبت مستقیم تغییرات شتاب ، رشد یا کاهش ، با سلیقه بازار است .
رکود در تبادلات فرآوری شده نهایی ، بیانگر تمایل کمتر وارد کنندگان به آن است و اینکه ترجیح می دهند درسرمایه گذاری ورودی بخش تکنولوژی و فرآوری انجام دهندو آن را افزایش دهند به عبارتی کسب بیشتر ارزش افزوده سنگ .
ادامه ی این بخش در مقاله ی 2-نگاهی به بازار جهانی سنگ
