معماری تلفیقی عبور از کلاسیکهای اروپای و رومی

معماری تلفیقی

با عبور زمان  و تغییر نیازها و سلیقه ها و در پی پیشرفت تکنولوژی و صنعت، ذائقه مردم تغییر و با توجه به بناهای اجرا شده در تهران و برخی  شهرستانهای دیگر میتوان گفت مسیر تغییر ساختاری از معماری سنتی به معماری کلاسیک اروپایی و بعد از آن در حال حاضر رویکردی به سمت و سیاق  تلفیق معماری اصیل ایرانی و کلاسیک اروپایی می باشد ، در حال حرکت است.

متاسفانه در اکثر شهرهای ایران و بعضی مناطق تاریخی به نحوی نگهداری میشوند که معماری سنتی تحقیر آمیز دیده می شود و در مقابل منطق مدرن ، آنقدر با تجملات و نو دیده می شوند که تمایل به آن سمت و سو می رود و کیفیت زندگی در وضعیت مدرن طوری به نمایش گذاشته می شود که مردم خواستار تخریب محله های قدیمی ساخت آنها به سبک مدرن هستند. این در حالیست که  معماری سنتی هر منطقه بر اساس زیستگاه آب و هوای آن منطقه شاخته شده است و بسیار کار آمدتر از معماری مدرن است.

از طرفی سیاست های مدرن، فن آوری،تکنولوژی و معماری مدرن به دلیل بی طرف بودن با هر دینی منطبق بوده و در پی آن بسیاری از تصمیم گیری های عمومی  در ساختار جامعه و شکل گیری محیط های فیزیکی تا حد زیادی توجه به مدلهای غربی داشته در حالیکه سیاست های اصلی دولت  ، استراتژی های توسعه شهری  و قوانین  حقوقی آن نزدیک به قوانین غربی می باشد و در حال حاضر  شهرهای ایران دارای دوگانگی شده اند.از طرف روند تکاملی و رشد سریع  و توسعه ساخت و ساز  در آن ، هیچ فرصتی برای سازگار شدن با معماری بومی را نمی دهد.

در ایران نیز برخی معماران به این نتیجه رسیده اند که هویت معماری خود را حفظ کرده ، همچون  کوالالامپورو پوتراجابا در مالزی که ترکیب معماری مدرن یا اروپایی با مصالح و  تکنولوژی  های جدید منطبق داده شده  تا خواسته های مردم با توجه به نیازهای بروز شان با معماری جدیدی تامین شده باشد.

تغییرات در الگوهای زندگی اجتماعی ،نگرش انسان امروزی به معماری گذشته و آینده ، حفظ الگوهای معماری ایرانی و داشتن خدمات مدرن، مواد و فناوری های جدیداین چالش را در ذهن معماران نسل جدید بوجود آورده که می توان با حفظ هویت  و اصالت معماری ایرانی ، تعادلی بین سنت و مدرنیته ایجاد کرد.

خوشبختانه با تغییر مسیر نگاه طراحان  با توجه به بناهای ایجاد شده در تهران و برخی شهر ها می توان بیان کرد که در حال حاضر سه معقوله حفظ هویت،معماری معقول ، انرژی و بکار گیری تکنولوژی پیشرفته که سه عامل کلیدی معماری روز جهان هستند رعایت و  با بهره گیری از فناوری های نو مصالح جدید در ساخت آرایه ها،ترکیب تزیینات و استفاده از مصالح بومی به شکل و فرم سنتی علاوه بر سرعت وکیفیت اجرا  و دوام، باعث مطلوبیت طرح شده است.

نگاه اجبار  و الزام خاص معماری سنتی که میبایستی یک سادگی و خامی و کار برد متریالهای ساده  قدیمی باشد از سوی ارگانهای مربوطه جهت اخذمجوز ساخت هرگز نتوانسته آن طبع هنرمندانه معماران و نیازهای شهروندان را تامین کند،گذشته معماری ما مملو از ظرافت ،تجمل،پرکار و باعظمت بوده به نحوی  که حتی پس از گذشت سالیان سال حس خوشایندی را از آنان دریافت می کنیم  که در قطعه قطعه آن ذوق ، سلیقه  و هنرو تکنولوژی زمان خودشان موج می زند.

همین حس در معماری امروز نیز  به وفوردیده میشود.شکوه و زیبایی معماری ایرانی به جزییات فرم ها و تزیینات آن  میباشد که در هر دوره ای  در تمامی ادوار ، ساختار خاص خود را در ایران  داشته  که در زمان خود آنها از امکانات به روز و پیشرفته دوره خودشان بهره می بردند. نگاه به خشت و آجر در معماری ایرانی مانند: نت در موسیقی است که به ترکیب و چیدمان و همینطور همنوازی با سازهای دیگر (متریالهای دیگر همچون کاشی، گچ، و رنگ ) یک موسیقی سمفونیک زیبا  تشکیل می دهند.

از اینروست که تمایل طراحان به حفظ معماری سنتی و آرامش و زیبایی در کنار رفاه معماری مدرن نیاز امروزست که باعث داشتن طرفداران بیشماری شده و توانسته معماری کلاسیک اروپایی که چندی قبل رواج پیدا کرده بود را کنار بزند خوشبختانه در معماری تلفیقی ایرانی اصیل و کلاسیک اروپایی و مدرن با احترام به میراث فرهنگی تاریخی  و حفظ آن در این نو نگاه ، علاوه بر فراهم سازی رفاه برای ساکنین با تکنولوژی جدید و بکار گیری فرم  و المانهای اصیل ، آرامشی عمیق  توام با اصالت و هویت را برای ما به ارمغان آورده است.

نویسنده:

دکتر بهمن مافی

مهندس عمران –کارشناس ارشد و دکتری مدیریت

منابع:

انطباق معماری سنتی ایران با معماری مدرنیته – شیما کریمی- مهدیه زندیه

Lingawi 1998

Hvfhfdhk 1987

آصفی مازیار –  1391

اعتصام ایرج -. 1387