انواع مهار در نماهای مهار شده
لقمههای پشتیبان( روش نصب مستقیم )
در این روش هر یک از سنگ های نما جهت تحمل بارهای ثقلی و جانبی به صورت مستقیم به دیوار پشتیبان متصل میشود. بار ثقلی هر یک از قطعات سنگ نما به وسیله دو تکیه گاه به دیوار پشتبند منتقل میشود که این تکیه گاه ها شامل لقمه های پشتیبان میباشند. لقمه های پشتیبان که نقش آنها، انتقال بار از سنگ به مهار میباشد شامل قطعاتی از سنگ یا فلز هستند که در هنگام ساخت سنگ های نما به وسیله اتصال مکانیکی ضد زنگ آغشته به چسب به پشت سنگ متصل میشوند .
ماده چسبنده، تنها به منظور تسهیل اتصال لقمههای پشتیبان به سنگ استفاده میشود. اتصال مکانیکی باید شامل دو یا تعداد بیشتری بست فولادی ضدزنگ به ازای هر لقمه باشد که انتهای آن یا تمام طول آن با زاویه 30 یا 45 درجه یکی رو به بالا و یکی رو به پایین از پشت لقمه پشتیبان تا داخل سنگ ادامه مییابند .
مهره این بستها پس از گیرش چسب لقمه پشتیبان، محکم میشود. لقمههای پشتیبان میتوانند دارای یک برش شیاری باشند تا شکافی تشکیل دهند که به بستهای نبشی J شکل که به دیوار پشتیبان بلوك سیمانی و یا بتنی مهار شدهاند، متصل شوند یا میتوان آنها را به صورت مربعی برش داد .
بستهای مکانیکی تعبیه شده در سنگ باید به اندازه طول های محاسبه شده، از قبل برش داده شده باشند، به صورتی که هنگامیکه به طور کامل داخل سوراخ های تعبیه شده جای میگیرند، انتهای آنها در سطح لقمه پشتیبان قابل رویت باشد. این موضوع، این امکان را برای نصب کننده فراهم میکند که معلوم شود آیا بستها در محل موردنظر قرار گرفتهاند و به طور کامل داخل سوراخها فرو رفتهاند یا خیر.
در ساخت و نصب نماهای سنگی، بستهای دوخت به پشت، جهت تحمل بارهای جانبی به کار میروند و شامل بستهای دم دو تکه هستند که قسمت انتهایی آنها (بست ها) در داخل شیار ایجاد شده در قطعه سنگ مهار میشود.
بستهای دم دو تکه می توانند به صورت مستقیم به دیوار پشتیبان متصل شوند و یا آنها را میتوان به نبشی تکیه گاهی که به دیوار پشتیبان متصل است مهار نمود متصل کردن بستها به نبشی تکیه گاهی باعث افزایش قابلیت تنظیم آنها در محل میشود.
شیار موجود در قطعات سنگی نما باید قبل از نصب بستها به صورت کامل با درزگیر زود سخت شونده پر شوند . نفوذ ناقص درزگیر ممکن است منجر به نفوذ آب باران به داخل شیار شود و در اثر چرخه های یخزدن باعث آسیب به قطعه سنگ نما شود.
تعداد بستها بر پایه مقاومت بست و نیز میزان نیروی جانبی وارده تعیین میشود. به طور کلی حداقل چهار بست برای قطعات بزرگتر از m2 1 باید پیش بینی شود و در صورت افزایش مساحت قطعه به اتصالات بیشتری نیاز است.
بستهای ورق خمیده به عنوان جایگزین قطعات لقمه سنگی
معمولاً در اجرای نمای سنگی از بستهای ورقه فولادی ضد زنگ خمیده به عنوان جایگزین قطعات لقمه سنگی استفاده میشود. در شرایطی که از این نوع بست استفاده شود به دلیل وزن کمتر، وزن قطعات سنگ کاهش یافته و باعث کاهش بار مرده میشود. بستهای فولادی نیز مانند قطعات لقمه سنگی به وسیله پیچ و چسب به قطعات سنگ متصل میشوند.
ترکیب بستهای مهاری بار ثقلی و بار جانبی در یک بست
تکیه گاه بار ثقلی و بستهای دوخت به پشت (جهت انتقال بار جانبی) در نماهای سنگی را میتوان ترکیب کرد و فقط از یک بست که هر دو وظیفه انتقال بار ثقلی و بار جانبی را بر عهده دارد استفاده نمود. این بستها از دو قطعه فولاد ضد زنگ ساخته میشوند که شامل یک ورق فولادی خمیده و یک ورق فولادی صاف میباشد.
استفاده از یک نوع بست، نصب قطعات نما را به طور قابل ملاحظه ای ساده خواهد کرد. در مواقعی که استفاده از درزپوش مورد نیاز است تکیه گاههای بار ثقلی و مهارهای بار جانبی باید به صورت جداگانه به کار روند.
در مواقعی که درزگیر مورد نیاز است تکیه گاههای بار ثقلی و مهارهای بار جانبی به صورت جداگانه به کار میروند در مواقعی که از فومهای سخت بین نما و دیوار پشتیبان به عنوان عایق استفاده می شود. عایق باید در اطراف بستهای بار ثقلی و بار جانبی بریده شوند و باید در این موارد از بستهای قوی تری استفاده نمود یا بستها را مهاربندی و تقویت کرد.
روش نصب قطعات سنگ نما به وسیله قطعات ناودانی شکل عمودی
با استفاده از ناودانیهای تکیه گاهی عمودی پیوسته روند نصب قطعات سنگ نما به شکل قابل ملاحظه ای ساده میشود. سازندگان تکیه گاه های ناودانی شکل از لوازم متنوعی جهت اتصال ناودانی به دیوار پشتیبان استفاده میکنند.
ناودانیهای تکیه گاهی در فواصل یک چهارم قطعات سنگ نما به دیوار پشتیبان متصل میشوند و از طبقه ای به طبقهی دیگر ادامه پیدا میکنند و در تراز هر طبقه به وسیله بست به تیر لبه سقف متصل میشوند.
در هنگامی که دیوار پشتیبان، دیوار بلوك سیمانی باشد ناودانی های تکیه گاهی به صورت مستقیم به دیوار متصل میشوند ولی در صورت استفاده از دیوارهای شامل استادهای فولادی، باید از ورقهای فولادی گالوانیزه پیوسته که در فواصل مناسب به دیوار متصل میشوند جهت اتصال ناودانی های تکیه گاهی استفاده نمود.
درزهای بین قطعات یا پانلهای سنگی
درزهای بین سنگها باید متناسب با موارد زیر باشد:
- رواداریهای ابعادی سنگ
- رواداریهای اجرایی
- تغییرات ابعادی در سنگ به دلیل عواملی چون تغییرات دما، کرنش و رطوبت
- جابجاییهای سازهای نظیر تغییر طول ستون، تغییرمکانهای جانبی سازه و پیچش و خیز تیر پیشانی
- تأثیرات بلندمدت ناشی از خزش یا جاری شدن پلاستیک
- مهارها
- درزگیرها و میله پشتیبان برای نسبت ابعادی صحیح درزگیر
سازگاری درزهای افقی با تغییرات ابعادی بیشتر از درزهای قائم است
جلوگیری از حرکت سنگ نما ممکن است منجر به ایجاد تنشهای زیاده از حد در نهایت، شکست گردد. تعبیه درزهای نرم و باز سازهای میتواند مانع از چنین شکستهایی گردد.
یک درز نرم، درزی است که مانع از انتقال بار از سنگ مجاور در عرض درز میگردد، عرض درز در صورتی که هر سنگ به صورت جداگانه مهار شده باشد و بسته به درزگیر مورد استفاده، معمولاً میتواند 2 تا 4 برابر جابجایی پیش بینی شده باشد.
به عنوان مثال، برای جاب جایی پیش بینی شده 4.8 میلیمتر، عرض درز باید 9.5 میلی متر تا 19.1 میلی متر باشد. در برخی از طرحها، سنگها طوری روی هم قرار میگیرند که بارهای ثقلی را منتقل کنند.
در صورت استفاده از دیوارهای غیرمهندسی، اگر این سنگهای روی هم قرار گرفته در ارتفاع بیشتر از 9.14 متر از سطح تراز زمین مجاور نصب شده باشند، باید از ارتفاع مازاد بر 14/9 متر، در فواصل قائم حداکثر 66/3 متری، تکیه گاههای افقی برای آنها پیش بینی شده باشد.
به منظور حفظ عملکرد غیرمقید یک درز نرم، ویژگیهای درزگیر باید در نظر گرفته شود.
در مرحله گیرش، باید دقت شود که از ورود احتمالی مصالح سخت به داخل درزهای باز جلوگیری شود. تمرکز تنش حاصله در نقاط گیردار میتواند منجر به خرد شدن سنگ یا شکست احتمالی مهار یا هر دو شود.