انواع مهارهای نمای سنگی ساختمان
در سیستم دیوار نما، نمای سنگی ساختمان به دیوار پشتیبان مهار میشود. شیوه مهار دیوار نما به دیوار پشتیبان به دو طریق، به شرح زیر است:
الف نماهای چسبانده شده: نماهایی هستند که در آن از چسب یا ملات به همراه وسایل اتصال برای اتصال سنگ نما به دیوار پشتیبان استفاده میشود. وسایل اتصال به عنوان مهار نگهدارنده بوده و نقش باربری ندارند. در این حالت نقش ماده چسباننده، تنها مهار بار ثقلی بوده و به منظور تحمل بار جانبی باید مهار مناسب مکانیکی به کار برده شود.
ب نماهای مهارشده: نماهایی هستند که در آن از اجزای باربر یا سازه پشتبند برای اتصال سنگ نما به دیوار پشتیبان استفاده میشود و بار ثقلی و جانبی توسط مهار تحمل میشود. نوع مهار، شکل قرارگیری و تعداد آنها بستگی به عوامل زیر دارد:
- سنگ مورد استفاده
- ضخامت و سطح رویۀ قطعات سنگ
- جنس دیوار پشتیبان مانند بتن درجا، آجرکاری، بلوكکاری
- بارهای وارد شده به هر مهار مانند بار مرده، بار سیکلی یا ترکیبی از هر دو
نمای سنگی ساختمان/ نمای سنگی ساختمان/ نمای سنگی ساختمان/ نمای سنگی ساختمان
انواع مهار در نماهای چسبانده شده
مهارهای پیش ساخته
میخ پرچ های صاف، مفتول های سیمی (مهارهایی از نوع فنرهای سیمی پیش ساخته)، پیچ ها یا میله های حدیده شده به عنوان مهارهای اتصال دهنده سنگ نما به پانل های بتنی پیش ساخته استفاده میشوند. مهار در صفحه افقی یا قائم میتواند بارهای ثقلی و جانبی را تحمل کند. توجه شود که پس از کارگذاری میل مهار ملات پشت سنگ اجرا میشود.
میتوان از چسب های سازگار با سنگ همراه با این مهارها استفاده نمود. هرچند اتکا به چسب، برای نگهداری سنگ به تنهایی مجاز نیست . در این حالت نیز ملات پشت سنگ در آخرین مرحله اجرا می شود.
تعداد پیچ ها به کمک انجام تحلیل و آزمایش تعیین می شود.
پیچ ها، سنگ نما را در سیستم پشتبند بتنی، مهار میکنند. زاویه پیچ ها نسبت به سنگ معمولاً 45 درجه میباشد. زاویه آنها درون بتن پیش ساخته به گونه ای است که در داخل یک قطعه سنگی با الگوی خلاف هم قرار میگیرند. سوراخ های در نظر گرفته شده برای پیچ ها باید با مته های هسته الماسه مته کاری شود.
پیچ باید به عمق حداقل دو سوم ضخامت سنگ در داخل آن فرو رود. انتهای سوراخ پیچ نباید فاصله ای کمتر از 10 میلیمتر با رویه سنگ داشته باشد. بخش مدفون شده پیچ در داخل پشت بند بتنی پیش ساخته نباید کمتر از 65 میلیمتر باشد.
در نما، طول تمام پیچ ها باید حداکثر تا مجاورت شبکه میلگردهای بتن مسلح باشند.
تعداد مهارها باید حداقل دو عدد به ازای هر قطعه سنگ نما باشد. میتوان از آزمایش مهار به روش آزمایش ASTM C1354 یا تحلیل خمشی قطعه سنگی برای تعیین تعداد مهارهای موردنیاز استفاده کرد.
مق فرورفتگی مناسب پیچ مهار در پشت سنگ 20 میلیمتر است. دو سوراخ مقابل هم در پشت سنگ با زاویه 45 درجه نسبت به صفحه پشتی سنگ باید ایجاد شود.
این سوراخ ها بسته به نوع آرایش سیم مفتولی متصل کننده دو مهار به هم، با زاویهای به سمت همدیگر یا مخالف هم، ایجاد میگردند.
پایه های مهارها در داخل سوراخ ها قرار میگیرد و شکل سیم مفتولی متصل کننده مهارها و خود مهارها باعث میشود که پایه ها درگیر بمانند.
حداقل فاصله توصیه شده بین سطح زیرین سوراخ مهار و سطح روی سنگ، 10 میلیمتر میباشد.
پانل پیش ساخته باید نسبت به قطعه سنگ نما سخت تر باشد تا تحت شرایط بارگذاری یکسان تغییر شکل کمتری بدهد. باید یک جداکننده بین سنگ نما و پشتبند پیش ساخته در نظر گرفته شود. به عنوان مثال استفاده از ورق پلیاتیلن برای عدم انتقال رطوبت توصیه میشود.
هنگامی که قطعه سنگ در موقعیت نهایی خود نصب میشود، مهارها باید نسبت به پشت سنگ دارای زاویه بین 30 تا 45 درجه باشند بدون آنکه به سمت پایین قرار گیرند.
مهارهای مجزا در داخل یک قطعه باید در جهت های مخالف هم قرار گیرند تا سنگ نما را به دیوار پشتبند پیش ساخته قفل کنند. در صورت امکان، جهت مهارها باید عمود بر بار ثقلی قرار گیرد. هنگام مهار سنگ های زیرطاق ها باید دقت زیادی شود تا اطمینان حاصل شود که همه مهارها درگیر شده اند و بارهای قائم و جانبی را به خوبی تحمل می نمایند.
مهارهای سیمی
مهارهای سیمی به کار رفته روی قطعات سنگ قائم تنها به منظور تحمل بارهای جانبی در نظر گرفته میشوند. وزن قطعات سنگی قائم باید توسط لبه، نشیمن، شکاف، سایبان یا لقمه پشتیبان بصورت جدا از گیره ها تحمل شود.
مهارهای سیمی همراه با ملات با پایه سیمان پرتلند میتوانند جهت اتصال سنگ نما به دیوار پشتبند بتنی درجا یا پشتبند مصالح بنایی در سطوح خارجی استفاده شوند.
برخی سنگ ها به علت ملات یا اندود دچار لکه میشوند. سازگاری این ملاتها و اندودها، بستها و مصالح سنگی قبل از نصب باید مورد بررسی قرار گیرد تا مانع از ایجاد لک گردد. همچنین، بررسی گردد که آیا مهارهای سیمی میتوانند برای کاربرد موردنظر استفاده گردند یا خیر.
مهارهای سیمی میتوانند به لبه های قطعات سنگ نما قلاب گردند یا در درون شیارهای متقاطع ایجادشده در کنار یا پشت سنگ یا هردو پیچیده شوند. حلقه کردن بستهای سیمی درون سوراخ های متقاطع پشت سنگ این امکان را فراهم میکند که مهارها پنهان بمانند.
مهارهای سیمی باید یا به صورت قلاب در دیوار پشتیبان مهار شوند یا به صورت مکانیکی در درون پشتبند بسته شوند تا در نتیجه بتوان به عملکرد بصورت بست کششی اعتماد نمود.
به منظور انتقال نیروی فشاری لازم است مابین سنگ و دیوار پشتیبان با ملات یا اندود پر شود. سوراخ های مهارها نیز باید با اپوکسی یا ملات با پایه سیمان پرتلند پر شود. میتوان از اندود در کاربری های داخلی برای محکم نگه داشتن سیم در داخل سنگ استفاده نمود. سنگ و مهارهای سیمی قبل از گیرش محلهای ملات یا اندود باید تنظیم شود.
تعداد سیم ها باید حداقل 2 و حداکثر 4 عدد برای هر قطعه سنگ نما باشد. حداقل قطر توصیه شده برای سیم در نما در سطوح خارجی، 4 میلی متر و درنمای داخلی، 2 میلیمتر است.
مهارهای سطحی برای نماهای موجود فاقد مهار
مهارهای سطحی اساساً از نوع پیچی بوده و کاربرد اصلی آنها به عنوان تقویت کننده برای سنگهایی است که مهار آنها آسیب دیده یا نماهای اجرا شده که در کل فاقد مهار بودهاند. در این حالت یک فرورفتگی روی سطح سنگ ایجاد میشود که روی فرورفتگی با یک صفحه تزئینی به صورت نمایان در رویه خارجی سنگ، پوشانده میشود.
داخل فرورفتگی یک پیچ تعبیه میشود که سنگ نما را به دیوار پشتبند متصل میکند. پیچ باید به صورت بازشونده باشد که اتصال مناسب با دیوار پشتبند برقرار سازد.