دو معمار سوئیسی بطور مشترک برنده جایزه معماری پریتزکر 2001 شدند.
دو معمار بصورت مشترک بعنوان برنده جایزه معماری پریتزکر 2001 انتخاب شدند، ژاک هرتزوگ و پیر دو مورون از بازل، سوئیس. این دو مرد، هر دو در سال 1950 در بازل به دنیا آمدند، مشاغل تقریباً موازی داشتند، مدارسی که در آنها تحصیل کردند مشابه بودند و در نهایت یک شرکت به نام شرکت معماری هرتزوگ و دو مورون را در سال 1978 تاسیس کردند.
شاید مهمترین پروژه آنها مربوط به سال گذشته و تکمیل تغییر کاربری یک نیروگاه غول پیکر در ساحل رودخانه تیمز در لندن باشد که آن را به یک گالری جدید هنر مدرن برای موزه تیت تبدیل کردند. این پروژه بطور گسترده توسط همتایان و رسانه ها تحسین شد.
در ایالات متحده، آنها یک کارخانه شرابسازی در دره ناپا در کالیفرنیا را بصورت یک دیوار سنگی بدون ملات ساختند که در شبکه های سیمی محصور شده است. در حال حاضر، آنها مشغول ساخت مجتمع مسکونی کراملیچ و مجموعه مدیا در همان منطقه هستند.
آنها سه پروژه دیگر هم در ایالات متحده در دست ساخت دارند – دفتر مرکزی پرادا در نیویورک، موزه نیو دو یانگ در سانفرانسیسکو که قرار است در سال 2004 تکمیل شود، و توسعه مرکز هنری واکر در مینیاپولیس که طبق برنامه زمان بندی در سال 2005 تکمیل شد.
آنها پروژه هایی در انگلستان، فرانسه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا و ژاپن و البته در زادگاهشان سوئی
س دارند. آنها در آنجا چندین پروژه مسکونی، مجتمع آپارتمانی، کتابخانه، مدرسه، یک مجتمع ورزشی، یک
استودیوی عکاسی، چندین موزه، هتل، ساختمان ایستگاه راه آهن و همچنین ساختمان های اداری و کارخانه ساختند.
در میان ساختمان های تکمیل شده، کارخانه تولید قرص ضدسرفه ریکولا و ساختمان ذخیره سازی در مولوز فرانسه هم وجود دارند که به دلیل داشتن دیوارهای شفاف چاپی برای فیلتر کردن نور، یک ظاهر منحصر به فرد دارند تا این محیط کار دلپذیرتر گردد.
نمای خارجی ایستگاه تامین برق ساختمان راه آهن بازل، سوئیس که به نام «جعبه سیگنال» مشهور شده است، از نوارهای مسی ساخته شده اما در برخی قسمت ها این نوارهای مسی را تاب دادند تا عبور نور به داخل میسر شود. کتابخانه دانشگاه فنی در ابرسوالد، آلمان، دارای 17 نوار افقی از تصاویر نمادین است که با تکنیک سیلک اسکرین بر روی شیشه و بتن چاپ شدند.
نمای رو به خیابان مجمتع آپراتمانی در خیابان شوتزنمات در بازل، کاملاً براق و لعابی است که توسط یک پرده متحرک از شبکه های متخلخل پوشیده شده است. ذکر همه پروژه های ساختمانی مهم و قابل توجه آنها در اینجا غیرممکن است.
این راه حل های ساخت و ساز غیرمعمول قطعاً تنها دلیل انتخاب هرتزوگ و دو مورون بعنوان برندگان جایزه معماری 2001 نیست. جی. کارتر براون، رئیس هیات داوران در این خصوص اظهار داشت:« به سختی می توان معماران دیگری را در تاریخ یافت که تا این حد معماری را با تخیل و فضیلت پوشش داده باشند.»
توماس جی. پریتزکر، رئیس بنیاد هیات هنگام اعلام نتیجه نهایی رای داوران گفت:« فقط یک بار در تاریخ این جایزه، هیات داوران دو معمار را در یک سال بعنوان برنده جایزه معماری پریتزکر 2001 انتخاب کردند تا جایزه را بطور مشترک دریافت کنند، سال 1988 بود.
در آن زمان تصمیم گرفته شد که چون دهمین سالگرد جایزه است، از هر دو برنده تجلیل کنیم. در این مورد نیز هیات داوران احساس کردند چون این دو معمار در همکاری نزدیک با هم کار می کنند، تقریباً مکمل توانایی ها و استعدادهای دیگری هستند. کار آنها نتیجه یک همکاری واقعی طولانی مدت است که احترام به یکی بدون دیگری غیرممکن است».
مراسم رسمی اعطاء جایزه آنچه در سراسر جهان بعنوان عالی ترین افتخار معماری شناخته می شود، در مراسمی در تاریخ 7 ماه مه 2001 در مونتیسلوی توماس جفرسون در شارلوتسویل، ویرجینیا برگزار شد. در آن زمان، یک جایزه نقدی 100.000 دلاری همراه با یک مدال برنز به هرتزوگ و دو مورون اعطا شد. آنها اولین برندگان جایزه ( جایزه معماری پریتزکر 2001) کشور سوئیس و بیست و چهارمین و بیست و پنجمین برنده جایزه از زمان تأسیس این جایزه در سال 1979 هستند.
فقط یک بار دیگر، یعنی در سال 1988 نیز هیات داوران دو معمار را بصورت مشترک برای دریافت جایزه معرفی کردند: مرحوم گوردون بونشافت از ایالات متحده و اسکار نیمایر از برزیل. انتخاب هرتزوگ و دو مورون تداوم روند نه ساله انتخاب برندگان جایزه از جامعه بین المللی است. در واقع، تعداد معماران برگزیده از کشورهای دیگر برای دریافت این جایزه از دریافت کنندگان آمریکایی بیشتر است، یعنی هجده تا هفت.
بیل لیسی، معمار و رئیس دانشگاه ایالتی نیویورک در پورچیس، بعنوان مدیر اجرایی جایزه پریتزکر، به نقل از هیات داوران اظهار داشت:« معماری ژاک هرتزوگ و پیر دو مورون عبارتست از ترکیب هنر حرفه بسیار قدیمی با یک رویکرد تازه از قابلیت های فنی در قرن جدید، ریشه های هر دو معمار در سنت اروپایی است که با فناوری فعلی ترکیب شده تا راه حل های خارق العاده معماری برای تامین نیازهای مشتریان ارائه کنند.»
آدا لوئیس هاکستبل، منتقد معماری و عضو هیات داوران در مورد هرتزوگ و دو مورون اظهار داشت:« آنها سنت های مدرنیسم را بصورت سادگی بسیط اصلاح می کنند، و این درحالیست که مواد و سطوح را با کمک کاوش روش ها و تکنیک های جدید تغییر می دهند».
یکی دیگر از اعضاء هیات داوران به نام کارلوس خیمنز از هیوستون که استاد معماری در دانشگاه رایس است، گفت: «یکی از جذابترین جنبه های کار هرتزوگ و دو مورون، توانایی آنها در خلق شگفتی است.»
و خورخه سیلوتی، یکی دیگر از اعضاء هیات داوران که ریاست دپارتمان معماری، دانشکده طراحی در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه هاروارد را بر عهده دارد، این گونه گفت:«…تمام آثار آنها حافظ ویژگی های پایداری هستند، همیشه این قابلیت را در بهترین معماری سوئیس شاهد بودیم: دقت مفهومی، شفافیت رسمی، صرفه جویی در لوازم، جزئیات بکر و مهارت.))