معمار کالیفرنیایی تام ماین برنده جایزه معماری پریتزکر 2005 شد.
تام ماین، شرکت مورفوسیس را تاسیس کرد تا بتواند فراتر از مرزهای اشکال و مصالح سنتی گام بردارد و در عین حال در راستای خلق قلمرویی فراتر از محدودیت های مدرنیسم و پست مدرنیسم عمل کند. او بعنوان برنده جایزه معماری پریتزکر 2005 انتخاب شد.
طی سه دهه اهدا جایزه پریتزکر، ماین تاکنون 54 جایزه AIA، حدود 25 جایزه معماری مترقی و همچنین افتخارات متعدد دیگر در سراسر جهان کسب کرده است. این معمار شصت و یک ساله اولین برنده این جایزه از آمریکا طی 14 سال گذشته است.
جدیدترین آثار ساخته شده ماین که توجه رسانه ها را به شدت به خود جلب کردند عبارتند از دفتر مرکزی منطقه 7 کالترانز و مرکز منابع آموزش علوم/ مدرسه مرکز علمی که هر دو در سال 2004 در لس آنجلس تکمیل شدند.
ماین بر روی چندین مکان دیدنی دیگر در کالیفرنیای جنوبی هم کار کرده است: دبیرستان دیاموند رنچ در پومونا، دو ساختمان بعنوان مطب پزشکان سالیک در بلوار بورلی در لس آنجلس، و چندین اقامتگاه خصوصی متمایز.
ماین در حال حاضر بر روی مرکز اخترفیزیک کاهیل در موسسه فناوری کالیفرنیا در پاسادنا، کالیفرنیا کار می کند. در سطح ملی، ماین در حال تکمیل سه پروژه مهم برای برنامه تعالی طراحی اداره خدمات عمومی ایالات متحده است که عبارتند از یک ساختمان اداری فدرال در سانفرانسیسکو، کالیفرنیا، دادگاه وین ال مورس ایالات متحده در یوجین، اورگون، و همچنین تسهیلات مرکز کنترل عملیات ماهواره ای NOAA در سوییتلند، مریلند.
اخیراً شرکت او در دو مسابقه بزرگ در شهر نیویورک هم برنده جایزه شده است: ساختمان جدید آکادمیک تحت عنوان پیشرفت علم و هنر برای اتحادیه کوپر و دهکده المپیک NYC2012، این پروژه در ارتباط با مناقصه شهر نیویورک برای المپیک 2012 ارائه گردید.
جدیدترین پروژه او که همین ماه بعنوان برنده در مسابقه فراخوان طرح اعلام شد، ساخت ساختمان جدید کنگره ایالت آلاسکا در شهر جونو، آلاسکا است. پروژه های او در صحنه جهانی عبارتند از مرکز هایپو آلپه – آدریا در کلاگنفورت، اتریش؛ مرکز طراحی ASE در تایپه، تایوان؛ برج خورشید در سئول، کره جنوبی؛ و یک پروژه مسکن اجتماعی که قرار است سال آینده در مادرید، اسپانیا تکمیل شود.
تام ماین در طول زندگی حرفه ای همواره در دنیای آکادمیک فعال بوده است و در حال حاضر دارای کرسی استادی در دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس است. او بنیانگذار موسسه معماری تأثیرگذار و مترقی کالیفرنیای جنوبی هم است. او استاد/ مدرس مهمان در موسسات و دانشگاه های سراسر جهان بوده است. توماس جی.
پریتزکر، رئیس بنیاد هیات، هنگام اعلام رای نهایی هیات داوران گفت:« زمانیکه این جایزه در سال 1979 تأسیس شد، تام ماین به تازگی مدرک کارشناسی ارشد معماری خود را از دانشگاه هاروارد دریافت کرده بود. در سال های بعد، 28 نفر بعنوان برندگان این جایزه معرفی شدند. تام ماین بیست و نهمین نفر و هشتمین آمریکایی است که چنین افتخاری دریافت کرده است.»
مراسم رسمی برای آنچه که در سراسر جهان بعنوان عالی ترین افتخار معماری شناخته می شود در 31 ماه مه 2005 در پارک هزاره شیکاگو در غرفه جِی پریتزکر برگزار شد، سازه ای که به نام بنیانگذار جایزه و توسط هیات داوران و برنده جایزه پریتزکر سال 1989 یعنی فرانک گِهری طراحی شده است. در آن زمان یک جایزه 100.000 دلاری همراه با یک مدال برنز به برنده اهدا شد.
لرد پالمبو، در آغاز دوره ریاستش در هیات داوران پریتزکر، بعنوان سخنگوی هیات داوران گفت:«هر چند وقت یک بار؛ یک معمار در صحنه بین المللی ظاهر می شود و به ما می آموزد با نگاهی جدید به هنر معماری نگاه کنیم و آثارش او را بعنوان فردی جدا از اصالت ، غنا و تنوع رنگ های پالتش، ریسک هایی که با اعتماد به نفس برای ادغام و یکپارچگی هنر و فناوری انجام می شوند، به ما معرفی می کنند.»
بیل لیسی، معمار، مدیر اجرایی جایزه پریتزکر، به نقل از سند انتخاب هیات داوران گفت:« تام ماین محصول دهه پرتلاطم و آشفته 1960 است، و همین نگرش سرکش و میل شدید برای تغییر را وارد آثارش کرده است و ثمره های آن فقط در برخی پروژه ها با مقیاس بزرگ قابل مشاهده هستند.»
فرانک گهری، یکی از اعضاء هیات داوران پریتزکر، گفت: «از اینکه این بار برنده جایزه از کشور من انتخاب شد، به شدت هیجان زده هستم.
از مدت ها قبل او را می شناسم، من شاهد رشد او برای رسیدن به جایگاه یک معمار ماهر و بالغ یا شاید بهتر است بگویم، یک معمار «معتبر» بودم. او به کاوش و جستجوی راه های جدید برای ساختن ساختمان های قابل استفاده و جذاب ادامه خواهد داد.»
در ادامه آدا لوئیز هاکستبل، منتقد معماری و عضو هیات داوران پریتزکر 2005، اظهار داشت:« آثار تام ماین، معماری را از قرن بیستم به قرن بیست و یکم منتقل کرده است، چون از هنر و فناوری امروزی برای ایجاد سبکی پویا که گویا و خدماتی باشد استفاده می کند.»
یکی دیگر از اعضاء هیات داوران به نام کارلوس خیمنز از هیوستون، که استاد معماری در دانشگاه رایس است، گفت: «کار تام ماین سطح شگفت انگیزی از ثبات و باور را نشان می دهد. نتیجه نهایی این پویایی و پیگیری متمرکز، یک معماری قابل پیش بینی یا کمیاب نیست بلکه یک نوع معماری است که ما را به مشارکت کامل و درک خلاقیت گسترده معمار دعوت می کند.
در این فرآیند، معماری را دوباره تجربه می کنیم: از نحوه تصور تا نحوه ترسیم، تا نحوه ساخت و تبدیل شدن به یک تجربه جمعی.»
و یکی دیگر از اعضاء هیات داوران، ویکتوریا نیوهاوس، مورخ معماری، نویسنده، بنیانگذار و مدیر بنیاد تاریخ معماری، گفت:«احساس می کنم طی چند سال اخیر روند کاری تام ماین پیشرفت چشمگیر داشته است، یعنی از خوب به برجسته رسیده است.
از نظر من، پروژه دبیرستان دیاموند ریچ (2000) یک سنگ محک خوب است. همان سال تکمیل پروژه از آنجا بازدید کردم و نه تنها طرح اصلی را تحسین برانگیز یافتم ، بلکه متوجه شدم روش تطبیق پروژه توسط معمار طرح با محدودیت های مالی دولت بسیار هوشمندانه بوده است.»
کارن اشتاین، مدیر بخش تحریریه فایدون پرس اظهار داشت: «تام ماین معماری را بصورت یک ورزش تماسی مشاهده می کند – یک فعالیت گروهی که محدودیت های فیزیکی را برای فرم سازی جابجا می کند. از اولین نقشه های پیچیده و چند لایه اش تا ساختمان های تکمیل شده اخیر، او همیشه از جدیدترین فناوری ها بعنوان زمینه و هم ابزار طراحی استفاده کرده است تا مجموعه آثاری خلق کند که قادرند معماری را بطور پیوسته بعنوان یک تجربه مخاطره آمیز درونی کاوش و بیان کنند.»
