جایزه پریتزکر 2016
آلخاندرو آراونا برنده جایزه پریتزکر 2016 رهبر نسل جدیدی از معماران است که درک جامعی از محیط ساخته شده دارند و به وضوح توانایی ایجاد ارتباط بین مسئولیت اجتماعی، خواسته های اقتصادی، طراحی زیستگاه انسان و شهر را در اختیار دارند.
تعداد کسانی که برای پاسخگویی به تقاضای «عملیات معماری در جایگاه یک تلاش هنری» و همچنین برای پاسخگویی به چالش‌های های اجتماعی و اقتصادی امروز ظهور کردند، بسیار اندک بوده است. آراونا از زادگاهش شیلی، به هر دو این موارد دست یافته است و با این کار نقش معمار را بطرز معنادار توسعه داده است.
آراونا متولد 1967 است و از سال 1994 فعالیت خود را شروع کرده است، او بطور پیوسته معماری را با دید شفاف و مهارت بالا دنبال میکند.
برخی موارد از فعالیت‌های او عبارتند از ساخت چندین ساختمان برای دانشگاهی که در آن درس خوانده است یعنی دانشگاه کاتولیکا در شیلی از جمله دانشکده ریاضیات (1998) ، دانشکده پزشکی (2001) ، بازسازی دانشکده معماری (2004) ، برجهای سیامی (2005) و اخیرا ساخت مرکز نوآوری UC آناستلو آنجلینی (2014).
هر ساختمان بر اساس درک از نحوه استفاده مردم از امکانات، استفاده متفکرانه و مناسب از مصالح و تعهد به ایجاد فضاهای عمومی به نفع جامعه بزرگتر ساخته شدند. در مرکز نوآوری آنجلینی، بلوغ این معمار مشهود است: یک ساختار قدرتمند از راه دور، که بطرز چشمگیر انسانی و جذاب است.
در این ساختمان با تغییر حالات عادی مواجه هستیم: یک سازه بتنی مات از نمای بیرونی که در داخل دارای دهلیز شیشه‌ای پرنور است. علیرغم حجم بزرگ این ساختمان در محیط، مصرف انرژی آن را به حداقل رساندند. فضاهای داخلی دارای مکان‌های متعدد برای برخوردهای خودجوش و شفاف است که امکان مشاهده فعالیت‌ها را در کل فضا فراهم میکند. آراوانا یک محیط غنی از فضاهای پر جنب و جوش، جالب و پذیرا ایجاد کرده است.
آلخاندرو آراونا آثار فوق‌العاده معماری را در پروژه‌های خصوصی، دولتی و آموزشی ارائه کرده است؛ چه در کشور خودش یا در خارج از کشور، از جمله ایالات متحده – خوابگاه و سالن غذاخوری در دانشگاه سنت ادوارد در آستین، تگزاس – و یا حتی در شانگهای، چین برای شرکت دارویی نوارتیس. او پروژه‌هایی در مقیاس‌های گوناگون انجام داده؛ از خانه های مناسب برای یک خانواده تا ساختمان‌های بزرگ موسسات.
همه آثار او با طراوت و توانایی و بدون هیچ ایده اولیه یا فُرم خاص اولیه شروع شدند. او مصالح و ساخت را درک میکند، اما اهمیت شاعرانه و قدرت معماری در برقراری ارتباط در سطوح گوناگون را نیز درک میکند.
آنچه حقیقتا آراونا را متمایز میکند، تعهد او به مسکن اجتماعی است. از سال 2000 و پس از تاسیس مرکز اِلِمِنتال، او و همکارانش بطور مداوم آثاری با اهداف اجتماعی روشن ارائه کردند.
آنها شرکت خود را مرکز «اجرای تفکرات طراحی و نوآوری» که با مرکز «تفکرات طراحی و نوآوری» متفاوت است؛ آنها تاکنون بیش از 2500 واحد با استفاده از راه‌حل‌های خیال‌انگیز معماری، با انعطاف بالا و مناسب برای مسکن اجتماعی افراد کم‌درآمد ساخته‌اند.
تیم اِلِمِنتال تاکنون در ساخت هر مرحله از فرآیند پیچیده تامین مسکن برای افراد کم درآمد شرکت کرده است: تعامل با سیاستمداران، وکلا، محققان، ساکنان، مقامات محلی و سازندگان، تا بتوانند به بهترین نتیجه ممکن به نفع ساکنان و جامعه دست یابند. هدف آنها کمک به درک اهمیت خواسته‌های ساکنان و مشارکت فعال و سرمایه‌گذاری آنها در یک پروژه، و همچنین طراحی خوب برای ایجاد فرصت‌های جدید برای افرادی است که دارای زمینه‌های محرومیت هستند.
این رویکرد مبتکرانه محدوده سنتی معمار را گسترده‌تر میکند و باعث تغییر شکل یک فرد حرفه‌ای می‌شود تا به یک چهره جهانی با هدف یافتن راه‌حل‌های واقعا جمعی برای محیط ساخته شده باشد، تبدیل شود.
نسل جوان معماران و طراحان که به دنبال فرصت‌هایی برای ایجاد تغییر هستند، می‌توانند از شیوه آلخاندرو آراونا درس بگیرند، او به جای موقعیت منفرد همیشه نقش‌های چندگانه را برای تسهیل پروژه مسکن بر عهده می‌گیرد.
آنها با این کار درمی‌یابند که چنین فرصت‌هایی را می‌توان توسط خود معماران نیز ایجاد کرد. او با کمک همین رویکرد، بُعد جدیدی به حرفه معماری وارد کردند، که برای پاسخگویی به خواسته‌های فعلی و برآوردن چالش‌های آتی این حوزه ضروری است.
آلخاندرو آراونا تجلی یک معمار با مشارکت بیشتر اجتماعی، بویژه در تعهد بلندمدت برای مقابله با بحران جهانی مسکن و مبارزه برای محیط شهری بهتر برای همه است. او درک عمیقی از معماری و جامعه مدنی دارد، و همین امر را در مقالات، فعالیت و طرح‌های خود نشان داده است.
امروزه نقش معمار بیش از پیش به چالش کشیده شده تا در خدمت تامین نیازهای اجتماعی و بشردوستانه باشد؛ و پاسخ آلخاندرو آراونا به این چالش کاملا واضح و سخاوتمندانه بوده است. برای سطح خاصی از الهام که آلخاندرو آراونا از طریق آثارش ارائه کرده و همچنین برای مشارکت او در معماری کمک به بشریت در گذشته و آینده؛ او را بَرَنده جایزه معماری پریتزکر 2016 کردند.
اعضاء هیات داوران
لرد پالامبو، رئیس هیات داوران
استفن بریر
یونگ هو چانگ
کریستین فیریس
گلن مرکات
ریچارد راجرز
بندتا تالیابو
راتان اِن. تاتا
مارتا ثورن، مدیر اجرایی
