کربن صفر
این مسئله کاملاً پذیرفته شده که تقاضای فعلی ما برای سوختهای فسیلی به عنوان منبع اصلی انرژی نمیتواند تا ابد ادامه داشته باشد. صنعت ساخت و ساز در بنای خانهها، ساختمانهای جدید و همچنین مصرف پیوسته ساختمانهایی که بنا میشوند، دو عامل اصلی مصرف انرژی هستند. که موضوع اصلی معماری کربن صفر می باشد.
کاهش تقاضا
در نتیجه، ما به عنوان کاربران خانهها و ساختمانها نقش مهمی در کاهش تقاضای انرژی و استفاده از منابع پایدارتر داریم. مشکل اینجاست که روشهای بسیار زیادی برای رسیدن به یک خانه پایدار جدید یا ارتقای یک خانه ی قدیمی به یک خانه پایدار وجود دارد، تا حدی که هر چه بیشتر در مورد این مسئله مطالعه کنید، بیشتر سردرگم میشوید. به نظر میرسد به ازای هر ایده، سیستم و متدولوژی خوب، یک گزینه دیگر هم وجود دارد که بهتر، سریعتر و پایدارتر است. این پیچیدگی به واسطه ی اصطلاحات و تعاریف رایج در این زمینه، از جمله فناوریهای خانه غیرفعال، کربن صفر و سطح 6 کد برای خانههای پایدار دوچندان شده است.
طراحی پایدار
ماهیت آنچه که تأمینکنندگان فناوریهای پایدار و مقررات دولتی در تلاش برای دستیابی به آن هستند، معتبر است. اساساً آنها قصد دارند ساختمانهایی بسازند که انرژی کمتری صرف ساخت و بهرهبرداری آنها شده و چه در گام نخست و چه در ادامه کمتر از منابع انرژی تجدیدناپذیر استفاده میکنند. ما در شرکت معماری SDA Architecture فکر میکنیم که این یک روند هیجانانگیز است و با توجه به اینکه ما در زمینه ی فناوری تخصص داریم، از اطلاعات بسیاری در مورد روشهای مختلف رسیدن به یک خانه ی پایدار در قالب ساخت و ساز جدید یا انطباق خانههای قدیمی برخورداریم.
فناوری معماری
ما با تکنیکها و متدولوژیهای مختلف ساخت و ساز(در معماری کربن صفر) و همچنین فناوریهای جایگزین مانند: پمپهای حرارتی زمینگرمایی، سامانههای فتوولتاییک خورشیدی، سامانههای حرارتی خورشیدی، سامانههای زیست توده، عایقهای مختلف، شیشههای با انرژی کارآمد، زهکشی و آب پایدار و غیره آشنا هستیم.
امکانات بینهایت هستند، اما همگی باعث میشوند که هر پروژهای بدون توجه به اینکه سایت ساخت و ساز چقدر خاص است، بودجه ما چقدر است یا سایت در کجا قرار دارد (برای مثال، در کمربند سبز)، به شکل پایدار به سرانجام برسد. ما در SDA از چالشها استقبال میکنیم، همواره مشتاقیم که در پروژههای پایدار کمک کنیم و از این بابت خرسندیم که تجربیات قبلی خود را با دیگران به اشتراک میگذاریم.
ساختمان زیرو کربن با هزینه صفر
وقتی نوبت به حذف کربن میرسد، استانداردهای کنونی ساختمان تجاری، زیاد دیگر به کار نمیآیند. اگر از تغییر اقلیمی فاجعهبار رهایی یابیم، باید دست به اقداماتی بزنیم که کربن را به صفر خواهند رساند، بیآنکه هزینهها را افزایش دهند و به معماری کربن صفر رو بیاوریم.
در کشورهایی مانند: چین، اندونزی و برزیل بر سر استانداردهای زنده جهان غرب رقابت میکنند و به دنبال بهکارگیری استانداردهای ساختمان سبزی هستند که در بریتانیا یا ایالاتمتحده به کار میروند، آلودگی کربنی دارد به نحو چشمگیری افزایش مییابد.
در واقع، با در نظر گرفتن کاربرد انرژی پایین کنونی به ازای هر شخص، محاسبات دمدستی زیادی نمیخواهد تا نشان دهد که ممکن است منتظر تغییر اقلیمی 6 در این سناریو باشیم.
پس چه کار دیگری میتوانیم بکنیم؟ مهمتر اینکه برای بهکارگیری فراگیر، تغییری جهشی در آلودگی کربنی ساختمانها تنها در صورتی روی میدهد که هزینهها بیشتر از کسبوکار مرسوم نباشند. نمیتوانیم از مدل BREEAM® و LEED پیروی کنیم، چرا که در آنها، فرض بر آن است که استانداردهای پایداری نوعی اضافه ارزش به همراه دارند که تنها ثروتمندترین افراد بضاعت مالی آن را دارند.
در عوض، دلم میخواهد ده مرحلهای را پیشنهاد کنم که سرجمع همچون بخشی از طراحی جامع در نظر گرفته میشوند و میتوانند بدون هیچ هزینهای، ساختمانهای با کربن صفر تحویل دهند.
- IT هوشمند – طراحی دفترهایی در پیرامون کامپیوترهای تبلتی به جای کامپیوترهای شخصی روی میز، نیازهای انرژی را به طرز چشمگیری هم برای نیازهای قدرت IT و هم برای استفاده از انرژی خنکسازی کاهش میدهند.
- نوردهی LED هنگام کار – به جای نوردهی کل فضا در سطحی بالا بدون توجه به اینکه آیا مردم از آن استفاده میکنند یا نه، بهکارگیری نوردهی LED هنگام کار نصف انرژی نوری را مصرف میکند و به علاوه، تقاضاهای انرژی خنکسازی مربوطه را کاهش میدهد.
- نور روز – پژوهش نشان میدهد که اگر اتاقی روشن به نظر برسد، احتمال کمتری دارد که مردم لامپها را روشن کنند. پس باید بر روی طراحی کیفیت نوردهی روز و نه میزان نور وارد شده به یک ساختمان تمرکز کنیم.
- تسهیلات سازگاری با محیط – با فرض اینکه مردم روی محیط خود کنترل دارند، معلوم میشود که نورپردازی، گردش هوا و گرمایش سودمندی را بهبود میبخشند و مصرف انرژی را کاهش میدهند.
- نماهای خارجی ساده – بهکارگیری پنجرههایی با اندازه متوسط به معکوس کردن روند در نماهای خارجی پیچیده و گران قیمتی کمک میکند از مواد زیادی استفاده کنند.
- خنکسازی منفعل – کاهش تقاضاهای خنکسازی تجهیزات الکتریکی و بهرههای خورشیدی موجب میشود که جرم حرارتی خود ساختمان، بخش اعظمی از خنکسازی خود را به طور منفعل ایجاد کند و بخش اعظمی از نیاز به تهویه هوا را کاهش دهد و استفاده از انرژی را به مراتب کاهش دهد.
- نظارت و ارزشیابی کوچک – کاهش تقاضای سیستمهای مکانیکی و الکتریکی به این معنا است که یک ساختمان میتواند تجهیزات نظارت و ارزشیابی کوچکتر، ارزانتر و مقرونبهصرفهتری داشته باشد.
- مواد کمتر – با سیستمهای نظارت و ارزشیابی جاگیر کمتر در ساختمان، میتوانید محیط قابل استفاده ی اتاق را افزایش دهید، سقف آویخته را از بین ببرید، ارتفاع طبقه را کاهش دهید و از مواد روکشکاری کمتری استفاده کنید، همه ی اینها هزینههای ساختمان را کاهش میدهند.
- مواد تجدیدپذیر محلی یا در محل – با مصرف انرژی به مراتب کمتر، راحتتر میتوان نیازهای انرژی یک ساختمان را با مواد تجدیدپذیر محلی برآورده کرد.
- طراحی جامع – این اقدامات تنها در صورتی کار میکنند که سرجمع به عنوان بخشی از یک طراحی جامع و نه رویکرد گلچین کردن BREEAM® یا لیدLEED در نظر گرفته شوند.
آیا این واقعگرایانه است؟ برای من به عنوان یک طراح ساختمان، این اقدامات نسبتاً سرراست به نظر میرسند. مسئله ی مربوط به هواداری کردن از تغییر استانداردهای سازمانی و نیز سکون صنعت است.
اگر داریم این را تغییر میدهیم و به طور گسترده ساختمانهای تجاری بدون کربن را ترویج میدهیم، آنگاه ما اهالی صنعت، باید نظر خود را آزادانه بیان کنیم. من قصد دارم این کار را بکنم و امیدوارم که از من پشتیبانی کنید.